เครือข่ายผู้ติดเชื้อเอชไอวียื่นค้านคำขอสิทธิบัตรยารักษาไวรัสตับอักเสบซี
เครื่อข่ายผู้ติดเชื้อเอชไอวี ยื่นหนังสือค้านคำขอสิทธิบัตรยารักษาโรคไวรัสตับอักเสบซี ชี้ไม่มีทั้งความใหม่และไม่มีนวัตกรรมที่สูงขึ้น เผยหากกรมทรัพย์สินทางปัญญายอมคนไทยต้องเสียค่ารักษาโรคนี้สูงถึง 2.5 ล้านบาท
เมื่อเร็วๆนี้ตัวแทนเครือข่ายผู้ติดเชื้อเอชไอวีประเทศไทย มูลนิธิเข้าถึงเอดส์และมูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิด้านเอดส์เข้าพบนางมาลี โชคล้ำเลิศ อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ที่กระทรวงพาณิชย์เพื่อหารือและยื่นหนังสือคัดค้านคำขอสิทธิบัตรเรื่องนิวคลีโอไซด์ฟอสฟอรามิเดต ของบริษัทกิลลีด ฟาร์มาสเซ็ท แอลแอลซี ซึ่งเป็นคำขอสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับยาโซฟอสบูเวียที่ใช้รักษาโรคไวรัสตับอักเสบซี เนื่องจากคำขอสิทธิบัตรดังกล่าวไม่มีความใหม่และไม่มีนวัตกรรมที่สูงขึ้นและขัดต่อพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2552 ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมตามพระราชบัญญัติสิทธิบัตร(ฉบับที่ 2) พ.ศ.2535 และพระราชบัญญัติสิทธิบัตร (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2542
นายเฉลิมศักดิ์ กิตติตระกูล เจ้าหน้าที่รณรงค์เพื่อการเข้าถึงการรักษามูลนิธิเข้าถึงเอดส์ กล่าวว่า คำขอรับสิทธิบัตรดังกล่าวได้ยื่นในประเทศไทยช้ากว่า 12 เดือนนับจากวันที่มีการยื่นคำขอรับสิทธิบัตรนอกประเทศไทยเป็นครั้งแรกและมีการแก้ไขเอกสารคำขอให้อยู่ในช่วงเวลาดังกล่าว ซึ่งไม่น่าจะถูกต้องตามกฎหมาย อีกทั้งคำขอรับสิทธิบัตรดังกล่าวไม่เข้าหลักเกณฑ์ความใหม่ เนื่องจากสารประกอบในรูป free base และ nucleoside ของ Sofosbuvir ได้ถูกเปิดเผยมาก่อนแล้ว
รวมทั้งวิธีการประดิษฐ์ก็ไม่มีนวัตกรรมที่สูงขึ้นเพราะมีลักษณะเดียวกันหรือคล้ายคลึงในการเพิ่มประสิทธิภาพของยา
เป็นแนวทางการพัฒนายาต้านไวรัสที่ทราบกันดีอยู่แล้ว
"แม้ว่าจะหมดช่วงเวลาการคัดค้านก่อนการออกสิทธิบัตรไปแล้ว แต่ยาตัวนี้มีความสำคัญต่อการรักษาชีวิตผู้ป่วยที่มีในไทยประมาณ1 ล้านคน เพราะผลข้างเคียงน้อยกว่า มีโอกาสหายขาดได้ จึงต้องมาให้ข้อมูลเพื่อคัดค้านกับกรมทรัพย์สินทางปัญญา”
ด้านนายนิมิตร์ เทียนอุดม ผู้อำนวยการมูลนิธิเข้าถึงเอดส์ กล่าวว่า บริษัทกิลลิแอดที่มาขอจดสิทธิบัตรยาโซฟอสบูเวีย
ซึ่งใช้รักษาไวรัสตับอักเสบซี ตั้งราคาขายแพงคือมีราคาเม็ดละ 30,000 บาทหากใช้ครบตลอดการรักษาต้องใช้เงินมากถึง 2.5 ล้านบาท และไม่เคยยอมลดราคายาลง ขณะที่อียิปต์ที่ปฏิเสธคำขอสิทธิบัตรตัวเดียวกันนี้
กิลลิแอดให้ราคาขายที่ ไม่ถึง 30,000 บาทต่อคอร์สการรักษาส่วนที่อินเดียสิทธิบัตรยาตัวนี้กำลังถูกคัดค้านเช่นกันทำให้บริษัทกิลลิแอดยอมให้ผู้ผลิตยาชื่อสามัญในอินเดียผลิตได้แต่ห้ามขายยา หรือวัตถุดิบทางยาให้กับประเทศกำลังพัฒนาเช่น ไทย จีน บราซิล
“เรามาหารือกับอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญาและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในวันนี้เพื่อให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรมีความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับผลกระทบที่จะเกิดขึ้น ถ้าคำขอรับสิทธิบัตรฉบับนี้และฉบับอื่นๆที่เกี่ยวกับยา โซฟอสบูเวีย ได้รับการอนุมัติ ทั้งที่เป็นคำขอที่ไม่สมควรจะได้รับสิทธิบัตรจะส่งผลให้ประชาชนเข้าไม่ถึงยาทั้งที่โรคไวรัสตับอักเสบซีเป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ขณะเดียวกันองค์การเภสัชกรรมของเรามีศักยภาพการผลิตในราคาที่ถูกลงอย่างมากก็จะไม่สามารถผลิตได้”