ขัดแย้งหนัก-ส่อยุบสภาอปท.หลายแห่ง! เบื้องหลังใช้ม.44ตั้ง กก.กลางสรรหา

เบื้องหลัง ‘บิ๊กตู่’ งัด ม.44 ตั้งกรรมการกลาง ‘ปลัด มท.’ ประธานฯ สรรหาสมาชิกสภาท้องถิ่นแทน ‘ผู้ว่าฯ’ ป้องกันวิ่งเต้น-ซื้อตำแหน่ง เหตุมีปัญหาหนัก ใช้งบ-ออกกฎหมายท้องถิ่นไม่ได้ ส่อยุบหลายพื้นที่

ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org รายงานว่า ราชกิจจานุเบกษาเผยแพร่คําสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 22/2559 เรื่อง การได้มาซึ่งสมาชิกสภาท้องถิ่นเป็นการชั่วคราวในกรณีที่มีการยุบสภาท้องถิ่น

โดยมีใจความสำคัญคือ อาศัยอำนาจตามมาตรา 44 แห่งรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 ให้มีคณะกรรมการสรรหาคณะหนึ่งทําหน้าที่คัดเลือกบุคคลเพื่อแต่งตั้งให้เป็นสมาชิกสภาท้องถิ่นในกรณีที่มีการยุบสภาท้องถิ่น คณะกรรมการสรรหาตามวรรคหนึ่ง ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงมหาดไทย เป็นประธาน รองปลัดกระทรวงมหาดไทย หัวหน้ากลุ่มภารกิจด้านพัฒนาชุมชนและส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นรองประธาน อธิบดีกรมการปกครอง อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน อธิบดีกรมที่ดิน อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และอธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นกรรมการ ให้อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นกรรมการและเลขานุการ และข้าราชการในกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นซึ่งอธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นแต่งตั้งสองคนเป็นผู้ช่วยเลขานุการ

ให้นําบทบัญญัติว่าด้วยคณะกรรมการที่มีอํานาจดําเนินการพิจารณาทางปกครองตามกฎหมายว่าด้วยวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองมาใช้บังคับกับการประชุมของคณะกรรมการสรรหาโดยอนุโลม

ทั้งนี้ เมื่อมีการยุบสภาท้องถิ่นในเขตจังหวัดใด ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดของจังหวัดนั้นเสนอรายชื่อบุคคลที่มีคุณสมบัติตามข้อ 2 และข้อ 4 ของประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 85/2557ฯ เป็นจํานวนสามเท่าของสมาชิกสภาท้องถิ่นที่จะสรรหาได้ตามประเภทที่กําหนดในข้อ 3 ของประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 85/2557ฯ โดยให้เสนอรายชื่อต่อคณะกรรมการสรรหาภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่มีคําสั่งให้ยุบสภาท้องถิ่น ทั้งนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดอาจแต่งตั้งคณะกรรมการตามที่เห็นสมควรเพื่อช่วยดําเนินการก็ได้

บุคคลตามวรรคหนึ่งต้องอยู่ในเขตพื้นที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีการยุบสภาท้องถิ่น ในกรณีมีความจําเป็นอาจเสนอชื่อบุคคลที่อยู่ภายในเขตจังหวัดที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นตั้งอยู่ก็ได้

(อ่านคำสั่งฉบับเต็ม : http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2559/E/102/13.PDF)

อนึ่ง ก่อนหน้านี้ ช่วงเดือน ก.ค. 2557 มีประกาศ คสช. ที่ 85/2557 ระบุใจความสำคัญว่า ให้งดจัดให้มีการเลือกตั้งสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นไปก่อน อย่างไรก็ดีมีสมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถิ่นหลายแห่งที่ได้ครบวาระ หรือว่างลง หรือมีกรณีสิ้นสุดสมาชิกสภาพ หรือมีจำนวนไม่ถึงกึ่งหนึ่งของสมาชิกทั้งหมดถือว่าให้สิ้นสุดสมาชิกสภาพ ดังนั้น เพื่อให้ได้มาซึ่งสมาชิกสภาท้องถิ่น ให้ใช้วิธีการคัดเลือกบุคคล โดยมีคณะกรรมการสรรหาคณะหนึ่ง โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธานฯ

(อ่านประกอบ : http://www.3armyarea-rta.com/pdf_a/kct85.pdf)

ต่อมา ช่วง ธ.ค. 2557 มีคำสั่ง คสช. ที่ 1/2557 อาศัยอำนาจตามมาตรา 44 ของรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 ระบุใจความสำคัญว่า สภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นที่ครบวาระ หรือกรณีสิ้นสุดสมาชิกสภาพ ให้ยังคงอยู่ในตำแหน่งเพื่อปฏิบัติหน้าที่ต่อไป โดยให้มีจำนวนตามกฎหมายว่าด้วยการจัดตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น แต่ถ้ามีจำนวนไม่ถึงกึ่งหนึ่งของสมาชิกทั้งหมด ให้ดำเนินการตามประกาศ คสช. ที่ 85/2557

(อ่านประกอบ : http://library2.parliament.go.th/giventake/content_ncpo/ncpo-head-order1-2557.pdf)

ทั้งนี้ แหล่งข่าวระดับสูงจากกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org ถึงความจำเป็นในการออกคำสั่ง คสช. ที่ 22/2559 ดังกล่าวว่า ในช่วงแรกที่สภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นหมดวาระ ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธานคณะกรรมการสรรหา ต่อมา คสช. มีประกาศให้สภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นที่หมดวาระ ให้อยู่ปฏิบัติหน้าที่ไปก่อน อย่างไรก็ดีหลังจากนั้นเริ่มมีปัญหาหลายประการ โดยเฉพาะในส่วนองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) หรือเทศบาล ที่มีปัญหาความขัดแย้งกันภายใน ทำให้อนุมัติงบประมาณ หรือร่างข้อบัญญัติประจำท้องถิ่นออกไม่ได้ ซึ่งกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นได้รับทราบปัญหาดังกล่าว พบว่า หากยังใช้ระบบเดิมอยู่ต่อไป โดยที่ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธานกรรมการสรรหา และมีอำนาจในการยุบสภาท้องถิ่น อาจจะมีกลุ่มบุคคลวิ่งเต้นเพื่อให้ได้ดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาท้องถิ่นดังกล่าวได้

แหล่งข่าว ระบุอีกว่า ดังนั้นกระทรวงมหาดไทย โดยกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นจึงแก้ปัญหาเบื้องต้นด้วยการตั้งคณะกรรมการสรรหากลาง มีปลัดกระทรวงมหาดไทยเป็นประธาน เพื่อทำให้การวิ่งเต้นดังกล่าวทำได้ยากขึ้น อย่างไรก็ดีสภาท้องถิ่นอื่น ๆ ที่ยังไม่พ้นวาระ ยังต้องปฏิบัติตามประกาศ คสช. ที่ 85/2557 และคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 1/2557 อยู่เหมือนเดิม ส่วนคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 22/2559 นั้น จะบังคับใช้ต่อเมื่อผู้ว่าราชการจังหวัด มีคำสั่งยุบสภาท้องถิ่นในอนาคต