ไม่ให้ความสำคัญทำหายมากขึ้น! เปิดเหตุผล มท.ขึ้นค่าธรรมเนียมบัตรปชช.100บ.

เปิดความเห็น ก.มหาดไทย เสนอร่างกฎกระทรวงที่มาการกำหนดค่าธรรมเนียมบัตร ปชช.'หาย-ชำรุด' ใหม่ จากฉบับ 20 บาท เป็น 100 บาท ระบุชัดอัตราเดิมน้อยกว่าต้นทุนการผลิต ประชาชนไม่ตระหนักระมัดระวังเก็บรักษาทำให้บัตรหายมากขึ้น 

จากกรณีสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org ตรวจสอบพบว่า เมื่อวันที่ 13 ต.ค. 2559 ราชกิจจานุเบกษา ได้เผยแพร่กฎกระทรวงกําหนดค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับบัตรประจําตัวประชาชน พ.ศ. 2559 ซึ่งมีสาระสำคัญอยู่ที่การกำหนดค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการออกบัตรประจำตัวประชาชนใหม่ กรณีบัตรหายหรือถูกทำลาย บัตรชำรุด หรือแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือ ชื่อตัวและชื่อสกุลในทะเบียนบ้าน หรือย้ายที่อยู่ จากเดิมฉบับละ 20 บาท เป็นฉบับละ 100 บาท ขณะที่การออกใบแทนใบรับ การขอคัดและรับรองสําเนาข้อมูลเกี่ยวกับบัตร กำหนดราคาอยู่ที่ ฉบับละ 10 บาท

โดยระบุเหตุผลว่า ในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นการสมควรปรับปรุงค่าธรรมเนียมการออกบัตรประจําตัวประชาชน ในกรณีบัตรหายหรือถูกทําลาย บัตรชํารุด หรือแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุลหรือชื่อตัวและชื่อสกุลในทะเบียนบ้าน หรือย้ายที่อยู่ เพื่อให้สอดคล้องกับค่าใช้จ่ายในการจัดให้มีบัตรประจําตัวประชาชนที่สูงขึ้น จึงจําเป็นต้องออกกฎกระทรวงนี้

(อ่านประกอบ :บังคับใช้แล้ว! ค่าธรรมเนียมบัตรปชช.ใหม่ 'หาย-ชำรุด' 100บ.-รับรองสำเนา 10 บ.)

ล่าสุด สำนักข่าวอิศรา ตรวจสอบเอกสารเสนอร่างกฎกระทรวงกําหนดค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับบัตรประจําตัวประชาชน พ.ศ. 2559 ดังกล่าว เข้าสู่การพิจารณาที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 23 มิ.ย.2558  ที่นำเสนอโดยกระทรวงมหาดไทย พบว่า มีการระบุเหตุผลสำคัญในการปรับขึ้นราคาค่าธรรมเนียมบัตรประชาชน ใหม่ ในอัตราฉบับละ 100 บาท ว่า อัตราค่าธรรมเนียมเดิม ฉบับละ 20 บาท เป็นอัตราที่น้อยกว่าต้นทุนการผลิตที่หน่วยงานของรัฐได้ลงทุนไป ทำให้ประชาชนไม่ตระหนักถึงความสำคัญ และระมัดระวังในการเก็บรักษาบัตรประจำตัวประชาชน จึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่มีการทำบัตรหายมากขึ้น 

ดังนั้น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ในฐานะผู้รักษาการตาม พ.รบ.บัตรประจำตัวประชาชน พ.ศ.2526 จึงได้เห็นชอบในหลักการให้ยกเลิกกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับบัตรประจำตัวประชาชน พ.ศ.2555 โดยกำหนดค่าธรรมเนียมการออกบัตรกรณีบัตรหายหรือถูกทำลาย บัตรชำรุดในสาระสำคัญ หรือแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือชื่อตัวและชื่อสกุลในทะเบียนบัาน หรือย้ายที่อยู่ตามมาตรา 6 จัตวา จากฉบับละ 20 บาท เป็นฉบับละ 100 บาท และให้อธิบดีกรมการปกครอง มีอำนาจพิจารณาประกาศให้เขตท้องที่ใดท้องที่หนึ่งในเขตการให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินเป็นเขตยกเว้นค่าธรรมเนียม  (ในกรณีที่รัฐมนตรีประกาศให้เขตท้องที่ใดเป็นเขตประสบภัยพิบัติ ให้ผู้ซึ่งต้องมีบัตรใหม่หรือเปลี่ยนบัตรตามมาตรา 6 จัตวา ซึ่งอยู่ในเขตท้องที่นั้น และมายื่นคําขอภายในกําหนดเวลาตามมาตรา 6 จัตวา หรือภายในกําหนดเวลาที่รัฐมนตรีขยายตามมาตรา 6 เบญจ ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียม)

เบื้องต้น ครม. มีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมและยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับบัตรประจำตัวประชาชน พ.ศ. 2559  ตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา แล้วดำเนินการต่อไปได้ 

อย่างไรก็ตาม ในเอกสารเสนอเรื่องของกระทรวงมหาดไทยต่อที่ประชุมครม.ได้กล่าว มิได้แสดงราคาต้นทุนการผลิตบัตรประจำตัวประชาชนของรัฐ แต่อย่างใด (ดูเอกสารประกอบ)  

ขณะที่ พล.ท.สรรเสริญ แก้วกำเนิด โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เคยแถลงผลการประชุมครม.กรณีนี้ว่า การเก็บค่าธรรมเนียมการออกบัตรประจำตัวประชาชนในอัตรา ฉบับละ 20 บาท เป็นอัตราที่น้อยกว่าอัตราต้นทุนการดำเนินการจัดทำบัตรประชาชนต่อคน ที่จะต้องใช้ต้นทุน ฉบับละ 54.64 บาท โดยแยกเป็นค่าวัสดุบัตร ค่าวัสดุผลิตบัตรสำหรับเครื่องพิมพ์ ค่ากระบวนการพร้อมข้อมูลต่อการใช้งาน ค่าเช่าระบบคอมพิวเตอร์ และต้นทุนอื่นๆ ซึ่งเป็นราคาที่ไม่รวมค่าใช้จ่ายของเจ้าหน้าที่ ค่าผลิต และค่าบริหารจัดการในการผลิตบัตร ทั้งนี้ เพื่อให้สอดคล้องกับอัตราต้นทุนการผลิต รวมถึงเพื่อให้ประชาชนเกิดแรงจูงใจในการเก็บรักษาเอกสารประจำตัวที่เป็นสมบัติของส่วนตนและเอกสารทางราชการ ไม่ให้เกิดการชำรุดหรือสูญหาย ซึ่งมาตรการดังกล่าวจะเริ่มมีผลใช้หลังจากที่มีการร่างกฎกระทรวงเกี่ยวกับบัตรประจำตัวประชาชนเรียบร้อยแล้ว

ขณะที่ นายกฤษฎา บุญราช ปลัดกระทรวงมหาดไทย เคยระบุว่า ผู้ที่ขอออกบัตรประจำตัวประชาชนเป็นครั้งแรก หรืออายุครบ 7 ปีบริบูรณ์ตามที่กฎหมายกำหนด หรือดำเนินการทำบัตรภายในระยะเวลาก่อนหมดอายุ หรือภายใน 60 วันหลังบัตรหมดอายุ รวมถึงผู้ที่ประสบภัยพิบัติในกรณีฉุกเฉิน เช่น ไฟไหม้หรือน้ำท่วม จนเป็นเหตุให้บัตรสูญหาย โดยที่ไม่ได้เกิดจากการกระทำของตนนั้น จะได้รับการยกเว้นเกี่ยวกับการเสียค่าธรรมเนียมออกบัตรประจำตัวประชาชน