จัดการศึกษาที่แท้จริง มุ่งผลลัพธ์ที่ผู้เรียน ด้วยกระบวนการ 6 ประการ
โครงการขับเคลื่อนกระบวนการปฏิรูปการเรียนรู้ เพื่อการเปลี่ยนแปลงสุขภาวะคนไทย โดยมูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ ร่วมกับภาคีเชียงใหม่เพื่อการปฏิรูปการศึกษา องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่และสำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชนและครอบครัว สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดการสัมมนาเพื่อทบทวนและขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาเชียงใหม่ เพื่อแลกเปลี่ยนกระบวนทัศน์ใหม่ (Mindset) ต่อการศึกษาที่แท้จริง ให้เกิดความมุ่งหมายที่มุ่งผลลัพธ์ที่ตัวผู้เรียน และเพื่อสร้างความเชื่อมโยงในการขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์จังหวัด ณ โรงแรมเชียงใหม่แกรนด์วิว อ.เมือง จ.เชียงใหม่
ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช ประธานมูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ กล่าวตอนหนึ่งในการปาฐกถาพิเศษเรื่อง “การศึกษาที่แท้จริงเป็นอย่างไร” ว่า ก่อนอื่นต้องแก้ความเข้าใจผิดในเรื่องการเรียนรู้ที่มีคุณภาพของเยาวชนในพื้นที่ ประเด็นสำคัญจะต้องจับจุดให้ถูก ในความหมายคือการจัดลำดับความสำคัญหรือคานงัด ซึ่งเป็นกุญแจที่จะไขสู่ความสำเร็จ เพื่อให้เกิดผลที่สะเทือนไปในวงกว้าง ดังนั้น การขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาของจังหวัดเชียงใหม่จับจุดถูกที่มุ่งผลลัพธ์ที่ตัวผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยการเรียนรู้ที่มีคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ต้องมีเป้าหมายที่จะต้องทำ 6 ประการสำคัญ คือ 1)การเรียนวิชาเป็นเพียงส่วนหนึ่ง แต่สิ่งที่ต้องเรียนให้ครบมี 4 องค์ประกอบได้แก่ มีความรู้ มีสมรรถนะ มีบุคลิก-คุณลักษณะและเรียนรู้ตลอดชีวิต ดังนั้น หัวใจสำคัญของการเรียนรู้อย่างน้อยต้องมี 4 องค์ประกอบนี้
ศ.นพ.วิจารณ์ กล่าวต่อไปว่า ประการที่ 2)ลักษณะนิสัย (Executive Function) มีความมุมานะ ใฝ่รู้ อดทนรอเพื่อสิ่งที่ดีกว่า ควบคุมตนเองได้ มีวินัย สำนึกรับผิดชอบ มีความมั่นคงทางอารมณ์ ซึ่งสำคัญต่อความสำเร็จในชีวิตยิ่งกว่าความรู้ 3)สร้างความเชื่อมั่นในพรแสวง (Growth Mindset) ชื่นชมในความมานะพยายามของเด็ก เยาวชน แต่ไม่ชมความเก่ง (Fixed Mindset) เพราะเป็นวิธีการทำลายความฉลาดของเด็ก เมื่อชมแล้วต้องชี้ให้เห็นถึงความมานะพยายามที่เด็กทำแล้วสำเร็จ 4)พัฒนาตนเอง 7 ด้าน ได้แก่ อารมณ์ สมรรถนะ มนุษยสัมพันธ์ อิสระ-เกื้อกูลกัน เป้าหมายชีวิต อัตลักษณ์ และมั่นคงคุณธรรม 5)การเรียนรู้ 8 ระดับ ได้แก่ รู้ เข้าใจ นำไปใช้ วิเคราะห์ สังเคราะห์ ประเมิน-เปรียบเทียบ เปลี่ยนวิธีเรียนรู้ และเปลี่ยนกระบวนทัศน์-ตัวตน เพราะกระบวนการเรียนรู้ไม่ได้หยุดที่ “รู้” เรื่องสุดท้าย 6)เรียนแล้วรู้จริง (Mastery Learning)
“การจัดการศึกษาของประเทศไทยส่วนใหญ่ 80% เป็นการเรียนแบบผิวเผิน เด็กที่สมองดีเท่านั้น จะเรียนแล้วรู้จริง แต่ด้วยความเชื่อของผมเชื่อว่าเด็ก 99% จะเรียนแล้วรู้จริงได้ ถ้าครูจัดการศึกษาเป็น นี่คือเป้าหมาย 6 ประการที่ต้องการให้การเรียนรู้ของเยาวชนในพื้นที่มีคุณภาพ ดังนั้น การพัฒนาคน 1 คน เพื่อสร้างพลเมืองในศตวรรษที่ 21 ไม่สามารถบรรลุได้ด้วยการถ่ายทอดความรู้สำเร็จรูป” ศ.นพ.วิจารณ์ กล่าว