ไร้ความพร้อม-ไม่มีเงินให้หมอ! สตช. ตอบไฉนไม่ตรวจร่างกายป้องซ้อมทรมาน

“…สตช. พิจารณาแล้วเห็นว่า การให้การคุ้มครองสิทธิผู้ต้องหาก่อนควบคุมตัวเป็นสิ่งที่ดี หากแต่ขณะนี้ยังไม่มีความพร้อมในเรื่องของแพทย์ที่จะเข้ามาร่วมการตรวจร่างกายและค่าตอบแทนแพทย์ จึงขอไม่รับรองข้อเสนอแนะในส่วนนี้…”

ในที่สุดคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) และคณะรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวขบวน คสช. ก็มี ‘แอ็คชั่น’ ภายหลังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ชงข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนภายหลังการรัฐประหารเมื่อกลางปี 2557 พร้อมกับ ‘ประเด็นร้อน’ กรณีกล่าวหาร้องเรียนว่าการควบคุมตัวมีทหารทำการซ้อมทรมาน

โดยคณะรัฐมนตรีได้สั่งการให้กระทรวงยุติธรรม ไปดำเนินการพิจารณา มีการเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็น กระทรวงกลาโหม สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) และอัยการสูงสุด เพื่อหาข้อสรุป ล่าสุด ได้สรุปผลออกมาแล้ว ในประเด็นการซ้อมทรมานนั้น กระทรวงกลาโหมในฐานะดูแล ‘เหล่าทัพ’ ยินดีให้ทุกฝ่ายเข้าไปตรวจสอบข้อเท็จจริงได้ อย่างไรก็ดีไม่สามารถเปิดเผยสถานที่การควบคุมตัวได้ เนื่องจากทำไปเพื่อ ‘ความมั่นคงของชาติ’

กลาโหมยืนยันว่า การควบคุมตัวเป็นเพียงการ ‘พูดคุย’ หรือเป็นความจำเป็นทางราชการทหารเท่านั้น ?

(อ่านประกอบ : เพื่อความมั่นคงบอกสถานที่คุมตัวไม่ได้! กห.ยินดีให้สอบปมร้องทหารซ้อมทรมาน)

(อ่านรายละเอียดฉบับเต็ม : https://cabinet.soc.go.th/doc_image/2559/9931968718.pdf)

อย่างไรก็ดีมีประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจคือ กสม. เสนอแนะให้ทุกหน่วยงานตรวจร่างกายและบันทึกสภาพร่างกายโดยแพทย์ก่อนควบคุมตัวเพื่อเป็นมาตรการป้องกันการทรมาน

แต่ทางคณะทำงานของ ‘บิ๊กต๊อก’ พล.อ.ไพบูลย์ มีความเห็นว่า ปัจจุบัน สตช. ยังไม่มีข้อกำหนดให้ตรวจร่างกายผู้ต้องหาโดยแพทย์ แต่มีเพียงการตรวจสอบสภาพร่างกายเบื้องต้นทั้งก่อนและหลังการจับกุมโดยเจ้าหน้าที่ตำรวจเท่านั้น ทั้งนี้ทุกหน่วยงานยืนยันว่า มีการฝึกอบรมความรู้ด้านการปฏิบัติงานตามกฎหมายให้กับเจ้าหน้าที่อย่างสม่ำเสมอ และมีการบรรจุประเด็นสิทธิมนุษยชนไว้ในหลักสูตรการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ในทุกระดับอยู่แล้ว

ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ?

สำนักข่าวอิศรา www.isranews.org มีคำตอบ ดังนี้

ภายหลังคณะทำงานชุด พล.อ.ไพบูลย์ ได้ข้อสรุปดังกล่าวแล้ว มีการส่งเรื่องไปยัง สตช. เพื่อขอความเห็นเพิ่มเติม โดย สตช. ได้ตอบกลับมาใน 2 ประเด็น ได้แก่

หนึ่ง ตามที่ได้แจ้งให้ทราบว่าควรมีการศึกษาและกำหนดระเบียบปฏิบัติให้ทุกหน่วยงานมีการตรวจร่างกาย และบันทึกสภาพร่างกายโดยแพทย์ก่อนการควบคุมตัว เพื่อเป็นมาตรการป้องกันการทรมาน เพราะปัจจุบัน สตช. ยังไม่มีข้อกำหนดให้ตรวจร่างกายผู้ต้องหาโดยแพทย์ แต่มีเพียงการตรวจสอบสภาพร่างกายเบื้องต้นทั้งก่อนและหลังการจับกุมโดยเจ้าหน้าที่ตำรวจเท่านั้น

สตช. พิจารณาแล้วเห็นว่า การให้การคุ้มครองสิทธิผู้ต้องหาก่อนควบคุมตัวเป็นสิ่งที่ดี หากแต่ขณะนี้ยังไม่มีความพร้อมในเรื่องของแพทย์ที่จะเข้ามาร่วมการตรวจร่างกายและค่าตอบแทนแพทย์ จึงขอไม่รับรองข้อเสนอแนะในส่วนนี้

สอง ตามที่ได้แจ้งให้ทราบว่าควรจัดฝึกอบรมความรู้การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ และกรมราชทัณฑ์ ตามหลักสิทธิมนุษยชน และให้อำนาจหน่วยงานที่เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนทำหน้าที่ในการตรวจสอบกรณีต่าง ๆ ที่เสี่ยงต่อการกระทำอันเป็นละเมิดสิทธิมนุษยชนเพื่อให้เกิดความชอบธรรม ทั้งนี้ทุกหน่วยงานยืนยันว่ามีการอบรมอยู่แล้ว และที่ประชุมรับว่าจะนำข้อเสนอแนะของ กสม. ไปปฏิบัติเป็นแผน/โครงการ/กิจกรรม/งบประมาณเกี่ยวกับการอบรมด้านสิทธิมนุษยชนที่ชัดเจน

สตช. พิจารณาแล้วเห็นว่า ในส่วนนี้ สตช. ได้มีการดำเนินการอยู่แล้ว และเห็นชอบด้วยกับข้อเสนอแนะดังกล่าว (ดูเอกสารประกอบ)

นี่คือคำตอบของ สตช. หนึ่งในหน่วยงานด้านความมั่นคง และมีอำนาจหน้าที่ในการจับกุมดำเนินคดีกับผู้กระทำความผิดต่าง ๆ รวมถึงจับกุมบุคคลตามคำสั่งของ คสช.

แต่กลับอ้างว่า ไม่มีความพร้อมในเรื่องของการให้แพทย์เข้ามาตรวจร่างการผู้ต้องหา เพื่อป้องกันการซ้อมทรมาน โดยอ้างอีกว่า ไม่มีค่าตอบแทนแพทย์ ?

ทั้งที่ สตช. ก็มีโรงพยาบาลตำรวจซึ่งตั้งอยู่บริเวณเดียวกัน คอยดูแลและประสานงานได้อยู่แทบตลอดอยู่แล้ว ไฉนจึงไม่สามารถทำให้เกิดความ ‘โปร่งใส’ ป้องกันครหาดังกล่าว

เพราะต้องไม่ลืมว่า ปัจจุบันในสถานการณ์ ‘โลกล้อมไทย’ ขณะนี้ นอกเหนือจากประเด็น ‘ไม่ชอบมาพากล’ ในการทำโครงการต่าง ๆ ของรัฐบาลที่กำลังถูกสื่อมวลชนตรวจสอบอย่างต่อเนื่องแล้ว อีกประเด็นหนึ่งที่ต่างชาติจับตาคือเรื่องสิทธิมนุษยชน ซึ่งถูกร้องเรียนมาอย่างหนักตลอดภายหลังการรัฐประหาร

ทว่าหาก สตช. ตอบแค่นี้แล้วก็จบ จะสามารถเป็นที่พึ่งพิงของประชาชน และจะรับรองความปลอดภัยของผู้ต้องหารายอื่น ๆ ได้อย่างไรว่า จะไม่มีปัญหา ‘ซ้อมทรมาน’ เกิดขึ้น ?

เพราะเมื่อท่านพูดเราจะฟัง แต่เมื่อท่านลงมือทำเราถึงจะเชื่อ !

อ่านประกอบ :

 เรียกคนเข้าค่าย-ห้ามชุมนุม-ขึ้นศาลทหาร! บทเรียน คสช.ละเมิดสิทธิ์-กสม. ชงแก้

ครม.สั่งแก้ปัญหาละเมิดเสรีภาพ! กสม.ขอให้ทบทวน กม.พิเศษหลังรัฐประหาร

หมายเหตุ : ภาพประกอบจาก prachatai