งบจำกัด- เน็ตขัดข้อง! กรมอุตุฯ แจงปัญหาเครื่องตรวจอากาศชำรุดใช้งานไม่คุ้มค่าพันล.!

กรมอุตุฯ แจง สตง. ปมปัญหาเครื่องตรวจอากาศชำรุดใช้งานไม่คุ้มค่าพันล.! ระบุดำเนินการงานติดข้อจำกัดหลายประการ กรอบเวลา-วงเงินงบประมาณ-พ่วงระเบียบราชการ แถมเนื้องานซับซ้อนใช้เทคนิคเฉพาะด้าน เกี่ยวข้องหน่วยงานภายนอก อยู่เหนือการควบคุมไม่สามารถบริหารจัดการได้ เช่น อินเตอร์เน็ตขัดข้อง ย้ำให้ความสำคัญเรื่องการบิน บำรุงรักษาอุปกรณ์เป็นอันดับแรก

กรณีสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org นำเสนอข่าวว่าสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ได้เผยแพร่รายงานตรวจสอบการดำเนินงานการพัฒนาและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศ ของกรมอุตุนิยมวิทยา พบว่า นับตั้งแต่ปี 2555-2559 มีการจัดหาติดตั้งเครื่องมืออุปกรณ์ระบบตรวจวัด ระบบเตือนภัยประเภทต่างๆ จำนวน 3,070.38 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 50.42 ของงบประมาณที่ได้รับการจัดสรรไปทั้งหมด 6,089.54 ล้านบาท พบจุดอ่อนเกี่ยวกับระบบการซ่อมแซมดูแล บำรุงรักษา และการใช้ประโยชน์ที่อาจไม่เกิดความคุ้มค่า เครื่องมือไม่ได้ใช้ประโยชน์ จำนวน 8 ประเภท 1,192 รายการ มูลค่าการลงทุนทั้งสิ้นประมาณ 1,055.29 ล้านบาท ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของประชาชนได้ อาทิ แบตเตอรี่ที่เสาวัดลมของเครื่องมือตรวจอากาศอัตโนมัติ ที่มีความเกี่ยวข้องและมีความสำคัญต่อการขึ้นลงของเครื่องบิน เป็นต้น พร้อมระบุว่า เครื่องมือที่ตรวจสอบพบว่ามีปัญหาที่อยู่ในสภาพชำรุดไม่สามารถใช้งานได้ ส่วนใหญ่เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 1 ปี ขณะที่สถานีที่ดูแลไม่สามารถระบุระยะเวลาที่เกิดการชำรุดเสียหายที่ยังไม่ได้รับการซ่อมแซมแก้ไข เนื่องไม่มีระบบการจัดทำทะเบียนคุมการซ่อมแซมบำรุง รวมทั้งเครื่องมือมีสภาพเก่า อายุการใช้งานยาวนาน เกิดการชำรุดบ่อยครั้ง และได้ทำหนังสือถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) รับทราบแล้วนั้น 

(อ่านประกอบ: พบเครื่องตรวจอากาศกรมอุตุฯชำรุดใช้งานไม่คุ้มค่าพันล.! สตง.จี้อธิบดีแก้ไขปัญหาด่วน, ติดตั้ง71 ปี ข้อมูลไม่น่าเชื่อถือ ละเลงงบร้อยล.! สตง.จี้กรมอุตุฯทบทวนสถานีฝนอำเภอ, หวั่นมาตรฐานการบินไม่ผ่านไอซีเอโอ!สตง.ชงบิ๊กตู่สางปัญหาเครื่องตรวจอากาศกรมอุตุฯ)

ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา รายงานข้อมูลเพิ่มเติมว่า เกี่ยวกับปัญหานี้ กรมอุตนิยมวิทยา เคยทำหนังสือชี้แจงปัญหาและอุปสรรค์ในการดำเนินงาน ต่อสตง.เป็นทางการแล้ว โดยระบุว่า ตามที่ สตง.ได้ส่งร่างรายงานความเห็นการตรวจสอบการดำเนินงานการพัฒนาและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม มาเพื่อพิจารณาแสดงความเห็น เพื่อจะนำไปประกอบไว้เป็นส่วนหนึ่งของรายงานการตรวจสอบต่อไปนั้น กรมอุตุนิยมวิทยาได้ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องร่วมพิจารณาและเสนอความเห็น รวมทั้งการจัดการเพื่อการแก้ไขปรับปรุงและพัฒนาการดำเนินการภายใต้ข้อจำกัดเงื่อนไขต่าง ๆ ที่มีอยู่ เพื่อให้เป็นไปตามขั้นตอนระเบียบราชการ ดังนี้

1. กรมอุตุนิยมวิทยาได้ให้ความสำคัญและตระหนักในปัญหาที่เกิดขึ้นตามข้อเสนอแนะ ทั้งนี้กรมอุตุนิยมวิทยาได้นำแนวทางที่เสนอมาใช้ในการแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน ซึ่งกรมอุตุนิยมวิทยาได้จัดลำดับความสำคัญของการแก้ไขของระบบเครื่องมือและอุปกรณ์ โดยพิจารณาผลกระทบต่อประชาชน พื้นที่ยุทธศาสตร์ด้านต่าง ๆ เป็นสำคัญ เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายได้อย่างรวดเร็วและเหมาะสม แม้ว่าการดำเนินงานและบริหารจัดการปัญหาต่าง ๆ ภายใต้กรอบเวลาและวงเงินงบประมาณที่มีอยู่อย่างจำกัด และระเบียบของทางราชการ ทำให้การแก้ไขปัญหาไม่สามารถดำเนินการให้แล้วเสร็จได้ด้วยความรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้นได้ นอกจากนั้นระบบยังมีความซับซ้อน มีเทคนิคเฉพาะด้านและจำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับหน่วยงานภายนอก ซึ่งอยู่นอกเหนือการควบคุมของกรมอุตุนิยมวิทยาทำให้ไม่สามารถบริหารจัดการได้ เช่น ระบบสื่อสารข้อมูลจากหน่วยงานผู้ให้บริการอินเตอร์เน็ตขัดข้อง เป็นต้น

2. กรมอุตุนิยมวิทยามีความเห็นว่าวิธีการประเมินมูลค่าและความคุ้มค่าการใช้ประโยชน์ของระบบหรือเครื่องมือ ควรนำข้อมูลเกี่ยวกับการเสื่อมราคาของเครื่องมือและอุปกรณ์ตามหลักเกณฑ์ของกรมบัญชีกลางและนำมูลค่าของการใช้ประโยชน์ข้อมูลในช่วงเวลาที่ผ่านมา ใช้ประกอบการพิจารณามูลค่าและความคุ้มค่าการใช้ประโยชน์ของเครื่องมือ ณ ปัจจุบัน เพื่อให้เกิดความสมเหตุสมผลและสอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นการคำนวณมูลค่าของเครื่องมือตามจริงตลอดอายุการใช้งานว่ามีความคุ้มค่ากับงบประมาณที่ใช้สำหรับการลงทุนมากน้อยหรือไม่เพียงใด

3. การปฏิบัติงานของกรมอุตุนิยมวิทยาเพื่อการติดตามสภาวะอากาศร้ายและแจ้งเตือนภัยธรรมชาติ มิได้ใช้ข้อมูลอ้างอิงจากระบบเครื่องมือหรืออุปกรณ์ใดอุปกรณ์หนึ่งเป็นการเฉพาะ แต่ใช้ข้อมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยบุคลากรที่เชี่ยวชาญ ด้านอุตุนิยมวิทยาประเมินความเสี่ยงภัยธรรมชาติที่อาจจะเกิดขึ้น เพื่อแจ้งเตือนประชาชนในพื้นที่เสี่ยงภัยทำให้เกิดความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ยกเว้นเครื่องมือที่มีการใช้งานเฉพาะพื้นที่ที่มีความสำคัญด้านความปลอดภัยสูง เช่น เครื่องมือตรวจอากาศการบิน กรมอุตุนิยมวิทยาได้ให้ความสำคัญและกำหนดให้มีการบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์นั้นไว้เป็นอันดับแรก ในบางสนามบินที่มีความสำคัญของประเทศจำเป็นต้องมีการจ้างเหมาบำรุงรักษาเพื่อให้เกิดความต่อเนื่องของการให้บริการข้อมูล ตามมาตรฐานสากล และเพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นของความถูกต้องและความปลอดภัยของผู้รับบริการซึ่งถือได้ว่าที่เป็นสิ่งสำคัญที่สุด

4. ปัญหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องด้านการควบคุม การบำรุงรักษาระบบเครื่องมือและอุปกรณ์ ความเชี่ยวชาญของบุคลากรในการปฏิบัติงาน กรมอุตุนิยมวิทยากำลังดำเนินการแก้ไขตามข้อเสนอแนะต่อไป

ขณะที่ แหล่งข่าวระดับสูงจาก สตง. ให้สัมภาษณ์ถึงคำชี้แจงของกรมอุตุฯ ว่า คำชี้แจงของกรมอุตุฯ ยืนยันว่าให้ความสำคัญและตระหนักในปัญหาที่เกิดขึ้น ไม่ขัดแย้งต่อเนื้อหาของรายงานผลการตรวจสอบของ สตง. แต่อย่างใด  อย่างไรก็ตาม สตง.พิจาณาแล้วเห็นว่าเครื่องมือที่กรมอุตุนิยมวิทยาไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้ตามวัตถุประสงค์ อันเนื่องมาจากการชำรุดเสียหาย ไม่ได้รับการซ่อมแซมโดยเร็ว หรืออยู่ในสภาพที่ไม่สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพตามวัตถุประสงค์ ส่งผลกระทบให้การลงทุนไม่คุ้มค่าเงินงบประมาณ คิดเป็นมูลค่าการลงทุนประมาณ 1,055.29 ล้านบาท นั้น เป็นการชี้ให้เห็นถึงความไม่คุ้มค่าของการใช้ประโยชน์จากเครื่องมือ ณ ปัจจุบัน โดยใช้ข้อมูลจากมูลค่าการลงทุนของเครื่องมือที่มีอยู่

แหล่งข่าวสตง.ยังระบุด้วยว่า การที่กรมอุตุนิยมวิทยาจะให้ประเมินความคุ้มค่าจากการใช้ประโยชน์ตามช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา เพื่อให้เกิดความสมเหตุสมผลและสอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นการคำนวณมูลค่าของเครื่องมือตามจริงตลอดอายุการใช้งานว่ามีความคุ้มค่ากับงบประมาณที่ใช้สำหรับการลงทุนมากน้อยหรือไม่เพียงนั้น จะไม่สามารถทำได้ เนื่องจากกรมอุตุนิยมวิทยาไม่มีฐานข้อมูลระยะเวลาที่ใช้ประโยชน์ หรือช่วงระยะเวลาการชำรุดเสียหายของเครื่องมือได้เป็นจำนวนมาก รวมถึงมูลค่าของเครื่องมือที่พบว่ามีจำนวนมากที่ไม่สามารถระบุได้ เนื่องจากไม่มีระบบการจัดทำทะเบียนคุมการซ่อมแซมและบำรุงรักษาที่เหมาะสม ซึ่งสตง.จะติดตามตรวจสอบการแก้ไขปัญหาตามข้อเสนอแนะต่อไป