มุสลิมโรฮิงญานับล้านค้นพากันหลบหนีจากรัฐยะไข่ เนื่องจากเป็นชาติพันธุ์ที่ถูกกีดกัน ไม่ได้รับการรับรองสัญชาติจากเมียนมาร์และบังคลาเทศซึ่งมีพรมแดนติดต่อกับรัฐยะไข่ ทั้งยังมีสถานการณ์ขัดแย้งกับชาวพุทธในรัฐยะไข่ถึงขั้นใช้อาวุธและเผาที่อยู่อาศัยจนมีผู้เสียชีวิตอย่างต่อเนื่องด้วย

ท่ามกลางสถานการณ์ความไม่สงบที่เกิดขึ้นในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ หลายๆ คนคงคิดว่าสภาพแวดล้อมและความตึงเครียดของพื้นที่สามจังหวัดคงไม่เอื้ออำนวยให้คนทั่วไปมีอายุยืนยาวอย่างมีความสุขได้

12 มี.ค.2547 หรือเมื่อ 11 ปีที่แล้ว สมชาย นีละไพจิตร หรือ "ทนายสมชาย" อดีตประธานชมรมนักกฎหมายมุสลิม ซึ่งเพิ่งรับทำเรื่องร้องเรียนเจ้าหน้าที่ตำรวจว่าละเมิดสิทธิมนุษยชนด้วยการซ้อมทรมานผู้ต้องหา 5 คนในคดีปล้นปืนจากในสามจังหวัดชายแดนใต้ เมื่อวันที่ 4 ม.ค.2547 อันถือเป็นปฐมบทแห่งความรุนแรงรอบใหม่ ณ ดินแดนปลายด้ามขวาน ได้หายตัวไปอย่างไร้ร่องรอย

"สามปัจจัยที่มีความเชื่อมโยงกับการแก้ปัญหาก่อการร้าย คือ รัฐบาลต้องมีเสถียรภาพ รัฐบาลต้องมีความชอบธรรม และต้องจัดความสัมพันธ์ของคนในสังคมกันใหม่ ส่วนการพัฒนาเศรษฐกิจหรือปัญหาความยากจน แทบไม่มีส่วนเชื่อมโยงกับการก่อการร้ายสมัยใหม่เลย"

การรายงานข่าวท่ามกลางสถานการณ์ความขัดแย้งเพื่อไม่ให้เป็นการซ้ำเติมสถานการณ์ หรือขยายวงความเกลียดชังต่อไป เป็นศาสตร์และศิลป์ที่ "คนทำสื่อ" ต้องทำความเข้าใจ