เหตุการณ์ พลทหารรุสลาม มอและ อายุ 22 ปี ใช้อาวุธปืนประจำกายยิงใส่กลุ่มผู้บังคับบัญชาในห้องทำงานกลางฐานปฏิบัติการในท้องที่บ้านจำปากอ หมู่ 1 ต.บาเร๊ะเหนือ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส จนทำให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บหลายนาย เมื่อวันพุธที่ 14 ก.ย.ที่ผ่านมานั้น ได้กระตุกให้สังคมต้องหันมาเหลียวดูปัญหาคุณภาพชีวิตของกำลังพลที่ปฏิบัติงานเสี่ยงตายอยู่ในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้

“หากสงครามเมืองนี้ยังไม่จบ พวกเราคงต้องหลบกันเองต่อไป” เป็นข้อความชุดใหม่ที่ สมภพ สุดนรานนท์ หรือ “บี” จะสกรีนลงบนเสื้อรุ่นที่ 3 โดยเขาบอกอย่างตรงไปตรงมาด้วยว่า “ไม่ว่าพรรคการเมืองไหนจะเสนอนโยบายอะไร แต่สิ่งที่สำคัญที่คนสามจังหวัดต้องการมากที่สุดคือไม่เอาระเบิดครับ”

ใกล้วันรายอปอซอแล้ว (ฮารีรายออีดิ้ลฟิตรี) อีกไม่กี่วันมุสลิมทั้งหลายจะได้ร่วมกันฉลองหลังจากถือศีลอดกันมาครบหนึ่งเดือน ทุกปีก่อนจะถึงวันรายอปอซอ มุสลิมทั้งหญิงชายจะออกมาจับจ่ายซื้อเสื้อผ้าใหม่สีสันสดใสพร้อมเครื่องประดับเพื่อเตรียมไว้รอรับสวมใส่กันในวันรายอ

“รอมฎอน” เดือนแห่งการทำความดีอันประเสริฐปีนี้เริ่มกันตั้งแต่วันที่ 1 จนถึงวันที่ 30 สิงหาคม นับเป็นระยะเวลา 1 เดือนเต็มที่มุสลิมทั้งหลายต้องปฏิบัติตามหลักศาสนาอิสลาม คือระงับการรับประทานอาหารทุกอย่างตั้งแต่ก่อนพระอาทิตย์ขึ้นจนกระทั่งพระอาทิตย์ตกในแต่ละวัน หลังจากนั้นจึงเป็นช่วงเวลาของการละศีลอด

ทุกวันนี้วงการสื่อมวลชน ราชการ และวงวิชาการบ้านเรา ใช้คำเรียกที่หมายถึงกลุ่มชาติพันธุ์หนึ่งในประเทศไทยแตกต่างหลากหลายกันไปตามแต่เหตุผลที่ใช้กำกับ จนชาวบ้านอย่างเราๆ รู้สึกสับสนกระไรอยู่เหมือนกัน คำเรียกชื่อที่จั่วหัวข้างต้นอาจจะเป็นคำเรียกชื่อกลุ่มคนกลุ่มเดียวที่หลากหลายมากที่สุดในโลกก็ว่าได้