"กรมศิลป์" ทำหนังสือประท้วง "ยูเนสโก" ให้แจงอุทยานประวัติศาสตร์อยุธยาติดอันดับเสี่ยง 1ใน 10 ถูกภัย ศก.คุกคาม

"กรมศิลป์" ทำหนังสือประท้วง "ยูเนสโก" ให้แจงอุทยานประวัติศาสตร์อยุธยาติดอันดับเสี่ยง 1ใน 10 ถูกภัย ศก.คุกคาม

เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม นางโสมสุดา ลียะวณิช อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า กรณีกองทุนมรดกโลก หน่วยงานภายใต้สังกัดยูเนสโก ประกาศให้อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาของไทย เป็น 1 ใน 10 มรดกทางสถาปัตยกรรมของโลกที่เสี่ยงถูกทำลายว่า คงต้องทำหนังสือถึงยูเนสโก ให้ชี้แจงกลับมาว่า คำว่าเสี่ยงต่อการถูกทำลายหมายความว่าอย่างไร ที่ยูเนสโกมีคำจำกัดความแบบนี้ และเหตุใดจึงรวมเอาอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยามาใส่ในคำว่าเสี่ยงต่อการถูกทำลาย เนื่องจากว่าอุทยานฯ พระนครศรีอยุธยาอยู่ในความดูแลของกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ได้รับงบประมาณประจำปีต่อเนื่องมาตลอดตั้งแต่ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกโลกปี พ.ศ.2534 จนถึงปัจจุบัน ไม่มีปีไหนที่ทางอุทยานฯ จะขาดงบประมาณมาดูแล และการฟื้นฟูโบราณสถานหลังน้ำท่วมครั้งนี้ยังได้รับงบสนับสนุนจากรัฐบาลให้มากเป็นพิเศษจำนวนกว่า 500 ล้านบาท ดังนั้นไม่ยุติธรรมที่มาจัดอยู่ในกลุ่มเสี่ยงซึ่งอยู่ในภาวะสงคราม แต่อุทยานฯ พระนครศรีอยุธยาไม่ได้อยู่ในภาวะสงคราม และการที่อยุธยาประสบปัญหาอุทกภัยไม่ได้หมายความว่าจะเสี่ยงต่อการถูกทำลาย ซึ่งความเป็นจริงทางราชการดูแลอย่างดีมาตลอด

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำนักข่าวต่างประเทศ (เอเอฟพี) ได้รายงานข่าว เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคมที่ผ่านมา กองทุนมรดกโลกประกาศรายชื่อ 10 มรดกทางสถาปัตยกรรมของเอเชีย ที่กำลังถูกภัยคุกคามจากการเติบโตทางเศรษฐกิจ สงคราม และการท่องเที่ยว “ทำลายลงอย่างไม่อาจซ่อมแซมให้กลับดีดังเดิมได้” โดยอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาของไทยติดอันดับเสี่ยงมากที่สุด

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญเตือน “โบราณสถานทั้ง 10 แห่ง เป็นเพียงเศษเสี้ยวของมรดกทางวัฒนธรรมทั่วเอเชียและประเทศกำลังพัฒนา ที่เสี่ยงต่อการสูญสลาย” เจฟฟ์ มอร์แกน ผู้บริหารกองทุนมรดกโลก กล่าวระหว่างรายงานเรื่อง “Asia′s Heritage in Peril: Save Our Vanishing Heritage” อัญมณีทางสถาปัตย์ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมอันเก่าแก่และซับซ้อนของเอเชีย กำลังเผชิญภัยคุกคามจากการขยายตัวทางเศรษฐกิจ, การท่องเที่ยว, ทรัพยากรด้านเทคนิคที่ด้อยประสิทธิภาพ, ปัญหาความขัดแย้ง และการลักขโมย หรือจะกล่าวโดยสรุปก็คือ แรงกดดันทั้งหลายทั้งปวงที่เกิดจากความเจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็วในเอเชีย

“อารยธรรมนับพันปีเหล่านี้กำลังก้าวกระโดดสู่ศตวรรษที่ 21 อย่างรวดเร็วชนิดที่ไม่เคยมีมาก่อน” วิศาขา เอ็น. เดซาย ประธานสถาบันเอเชีย โซไซตี ซึ่งจัดการประชุมว่าด้วยรายงานของกองทุนมรดกโลก เผยว่า การอนุรักษ์มรดกทางสถาปัตยกรรมของโลกยังขาดความร่วมมือและเป้าหมายที่ชัดเจน โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) มักให้ความสำคัญกับโบราณสถานแถบยุโรป ซึ่งเป็นดินแดนที่ร่ำรวยอยู่แล้ว มากกว่าโบราณสถานเก่าแก่ในละตินอเมริกาหรือเอเชีย

สำหรับโบราณสถาน 10 แห่งในเอเชียที่เสี่ยงต่อการถูกทำลายตามรายงานจากกองทุนมรดกโลก ได้แก่ 1.อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เมืองหลวงเก่าแห่งสยามที่ได้ชื่อว่า “เวนิสแห่งตะวันออก” 2.ป้อมปราการซันติอาโก ในฟิลิปปินส์ 3.เมืองคัชการ์ (คาสือ) หนึ่งในเมืองเก่าแก่บนเส้นทางสายไหมของจีน 4.มหาสธานคร (Mahasthangarh) ในบังกลาเทศ 5.พุทธสถาน Mes Aynak ในอัฟกานิสถาน 6.เมืองโบราณ มรัค-อู ในรัฐยะไข่ของพม่า 7.ทุ่งไหหิน ในลาว 8.ปราสาทพระวิหาร ในกัมพูชา 9.ศาสนสถาน Rakhigari ในอินเดีย 10.ตักศิลา ในปากีสถาน