โลกเปลี่ยนครั้งใหญ่ ประเทศศก.เกิดใหม่เอเชีย ผู้นำการผลิตไข่ไก่โลก

อุตสาหกรรมไข่ไก่โลกกำลังมาถึงช่วงเวลาของการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ โดยเกิดการเปลี่ยนแปลงฐานการผลิตแหล่งใหญ่จากประเทศในซีกโลกตะวันตก  เช่น ยุโรป และอเมริกา มาสู่ประเทศในซีกโลกตะวันออก โดยเฉพาะในประเทศที่เศรษฐกิจกำลังขยายตัว อย่างเช่น จีน อินเดีย ญี่ปุ่น และ อินโดนีเซีย เป็นต้น

จากข้อมูลพบว่า ผลผลิตไข่ไก่โลกมีประมาณ 1 ล้านล้านฟองต่อปี โดยมีอัตราเพิ่มเฉลี่ยร้อยละ 3 ต่อปี  แต่คาดว่านับตั้งแต่ปัจจุบันไปจนถึงปี 2558 อัตราการเติบโตของไข่ไก่โลกจะลดลงเหลือเพียงร้อยละ2ต่อปี ซึ่งในเวลานั้นคาดว่าจะมีปริมาณไข่ไก่รวม 1.2 ล้านล้านฟองต่อปี

การผลิตไข่ไก่ของโลกเพิ่มจากประมาณ 564,000 ล้านฟองในปี 2533  เป็น 978,000 ล้านฟองในปี 2551 หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 73.6  โดยประเทศที่พัฒนาแล้วเป็นผู้นำในการผลิตไข่ไก่ของโลกซึ่งขณะนั้นมีการผลิตไข่ไก่รวมร้อยละ 52 ของการผลิตไข่ไก่โลก มีผลผลิตไข่ไก่ 18.5 ล้านตัน (ประมาณ 296,000 ล้านฟอง) แต่อย่างไรก็ตามในปี 2551 กลับพบว่าประเทศที่พัฒนาแล้ว มีผลผลิตไข่เหลือเพียง 17.6 ล้านตัน (ประมาณ 281,000 ล้านฟอง) หรือมีสัดส่วนการผลิต เพียงร้อยละ  28.7 ของผลผลิตโลก ในขณะที่ ประเทศกำลังพัฒนาและประเทศเกิดใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศแถบเอเชีย เช่น ประเทศจีน  อินเดีย ญี่ปุ่นและอินโดนีเซีย มีการผลิตไข่ไก่เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 59 ของการผลิตไข่ไก่โลก โดยมีสัดส่วนการผลิตเพิ่มขึ้นจากเดิมมากกว่าครึ่ง ทำให้เอเชียกลายเป็นผู้ผลิตไข่ไก่รายใหญ่สุดของโลก

นอกจากนี้ยังมีประเทศเกิดใหม่ 6 ประเทศ เช่น รัสเซีย ยูเครน เป็นต้น มีความโดดเด่นในการเพิ่มการผลิตไข่มากขึ้นเช่นกัน แสดงให้เห็นว่าประเทศเกิดใหม่กำลังกลายเป็นผู้นำในการผลิตไข่ไก่ของโลก นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงพื้นที่ศูนย์กลางการผลิตไข่ไก่ของโลก

ปัจจุบัน ไก่ไข่ในตลาดโลกที่ถูกเลี้ยงกว่าร้อยละ 60 เป็นไก่ไข่ที่เลี้ยงในทวีปเอเชีย รองลงมาเป็นทวีปอเมริกาประมาณร้อยละ 16  และอันดับสามเป็นไก่ไข่ที่เลี้ยงในทวีปยุโรปคิดเป็นจำนวนประมาณร้อยละ 14 ซึ่งเป็นทวีปเดียวที่มีอัตราการเติบโตติดลบ

ประเทศในทวีปเอเชียผลิตไข่ไก่มากที่สุดในโลก และยังมีแนวโน้มว่าอัตราการบริโภคไข่ไก่ต่อคนต่อปีของทวีปเอเชียมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น เนื่องจากการขยายตัวของชนชั้นกลาง ที่มีกำลังซื้อมากขึ้นและเป็นทวีปที่มีประชากรที่มากที่สุดในโลก ซึ่งจะเป็นตัวผลักดันให้มีการบริโภคไข่ไก่มากขึ้น และเป็นส่วนสาคัญในการผลักดันให้อุตสาหกรรมไข่ไก่ของเอเชียก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว

ส่วนในทวีปยุโรปซึ่งเคยเป็นฐานการผลิตไข่ไก่มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก กลับมีอัตราการผลิตไข่ไก่ลดน้อยลง  เนื่องจากกฎระเบียบใหม่ของสหภาพยุโรปห้ามเลี้ยงไก่ไข่แบบกรงตับ ด้วยเหตุนี้การผลิตไข่ไก่ในยุโรปจึงลดลง จากในอดีตยุโรปส่งออกไข่ไก่มากที่สุดในโลกคิดเป็น 70%ของการส่งออกไข่ไก่โลก แต่ป้จจุบันพบว่ายุโรปนำเข้าไข่ไก่มากขึ้น  ทั้งนี้เพราะทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีการบริโภคไข่ไก่ต่อคนต่อปีในอัตราสูง

จากรายงานพิเศษของ International Egg Commission(IEC) คาดการณ์ความต้องการไข่ไก่โลกในปี 2558 เปรียบเทียบกับปี 2548 ประเมินว่าในปี 2558 โลกจะสามารถผลิตไข่ไก่ได้อย่างเพียงพอกับความต้องการบริโภคที่มีเพิ่มขึ้น 12 ล้านตัน และเอเชียมีสัดส่วนการผลิตร้อยละ 62.1 ของการผลิตไข่ไก่โลก สหภาพยุโรปมีเพียงร้อยละ 14.3

ศูนย์กลางการผลิตและ การค้า ไข่ไก่ของโลก จากเดิมที่อยู่ในเขตทวีปอเมริกาหรือยุโรปตะวันตก กำลังย้ายมาอยู่ในเอเชียใต้ เอเชียตะวันออก และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้ประเทศเกิดใหม่กำลังกลายมาเป็นศูนย์กลางการผลิตไข่ไก่แทนอเมริกาและยุโรปตะวันตก กล่าวได้ว่าเป็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามวงล้อเศรษฐกิจโลก ที่เปลี่ยนทิศทางหมุนมายังซีกโลกตะวันออกนั่นเอง

ตารางที่ 1 สถิติการผลิต ส่งออก และนำเข้าไข่ไก่ในกลุ่มประเทศต่างๆ

ที่มา: Hans-Wilhelm Windhorst, 2009ม คำนวณจาก ไข่ 16 ฟอง มีน้ำหนัก 1 กิโลกรัม