ไขที่มาปมตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว ก่อนนายกฯ-บิ๊กกรมการค้า ตปท.ปัดใบสั่ง-ไร้แอบอ้าง?

“…เมื่อเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้น ทำให้เอกชนในแวดวงการค้าข้าวตั้งคำถามทันทีว่า ในการประมูลข้าวรั้งที่ 1/2560 และครั้งที่ 2/2560 มีเอกชนรายหนึ่ง ที่อดีตกรรมการบริษัท เคยถูกคณะกรรมการ ป.ป.ช. ชี้มูลความผิดในคดีระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) และปัจจุบันบริษัทดังกล่าวยังอยู่ระหว่างถูกคณะกรรมการ ป.ป.ช. ตั้งคณะอนุกรรมการไต่สวน กรณีระบายมันสำปะหลัง (มันเส้น) แบบจีทูจี แต่เอกชนรายนี้กลับผ่านคุณสมบัติการประมูลทั้งสองครั้ง และสามารถประมูลข้าวดังกล่าวได้ด้วย ?...”

"ขั้นตอนการดำเนินงานของ นบข. (คณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว) มีกรอบแนวทางชัดเจนและทำกันมาตลอด คือ เมื่อ นบข. มีมติอะไรออกมา จะมีการนำเสนอเรื่องให้ ประธาน นบข. (พล.อ.ประยุทธ์) พิจารณา จากนั้นถ้ามีอะไร ประธาน นบข. จะมอบหมายต่อให้ รองประธาน นบข. (พล.อ.ฉัตรชัย) รับทราบคำสั่ง หรือเห็นชอบต่อ ดำเนินการแบบนี้มาตลอด ตั้งแต่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เข้ามาบริหารงานประเทศ ถามหน่อยเถอะใครจะไปกล้าแอบอ้างทำอะไรตามที่พูดกันได้ เอกสารลายมือท่ายนายกฯ ก็ปรากฎชัดเจนในเอกสาร ส่งไปกี่ฉบับก็เขียนแบบนี้ตลอด ตามภาษาที่ใช้กันใน คสช."

เป็นคำยืนยันจากนางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ ชี้แจงเมื่อวันที่ 18 ก.ค. 2560 ที่ผ่านมา กรณีถูกสื่อมวลชน และอดีตนักการเมืองขุดคุ้ยว่า การประมูลข้าวชนิดที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ ของกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ อาจมีปัญหา เนื่องจากมีเอกชนบางรายร้องเรียนว่าถูก ‘ตัดสิทธิ์’ และให้เป็นผู้ ‘ขาดคุณสมบัติ’ ในการประมูลซื้อข้าว

โดยมีการทำหนังสืออ้างถึง ‘บิ๊กฉัตร’ พล.อ.ฉัตรชัย สาริกัลยะ รมว.เกษตรและสหกรณ์ ในฐานะรองประธานกรรมการ นบข. รับคำสั่ง ‘บิ๊กตู่’ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานกรรมการ นบข. เพื่อดำเนินการดังกล่าวด้วย

ปัจจุบันข้อเท็จจริงเหล่านี้อยู่ระหว่างการพิจารณาไต่สวนของศาลปกครองกลางที่ บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด เอกชนผู้เสียหาย ยื่นฟ้อง คณะกรรมการ นบข. ทั้งคณะ (รวม พล.อ.ประยุทธ์ และ พล.อ.ฉัตรชัย) คณะอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าวทั้งคณะ คณะทำงานดำเนินการระบายข้าวในสต็อกของรัฐทั้งคณะ และกรมการค้าต่างประเทศ เป็นผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1-4

ล่าสุด เมื่อวันที่ 30 มิ.ย. 2560 ศาลปกครองกลางมีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด แล้ว และให้กรมการค้าต่างประเทศระงับการประมูลข้าวที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ ครั้งที่ 2/2560 ไว้ก่อน จนกว่าจะมีคำพิพากษา (อ่านประกอบ : ศาล ปค.ชี้ไม่มีหลักฐาน‘บิ๊กตู่’สั่งตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว หลังกรมการค้า ตปท.อ้างชื่อ)

เพื่อให้สาธารณชนเข้าใจประเด็นนี้มากขึ้น สำนักข่าวอิศรา www.isranews.org รวบรวมข้อเท็จจริง สรุปได้ ดังนี้

กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เปิดให้เอกชนร่วมประมูลข้าวชนิดที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ จำนวน 2 ครั้ง ครั้งที่ 1/2560 เมื่อวันที่ 28 เม.ย. 2560 จำนวน 1.03 ล้านตัน และครั้งที่ 2/2560 เมื่อวันที่ 15 มิ.ย. 2560 จำนวน 2.12 ล้านตัน

สำหรับการประมูลข้าวครั้งที่ 1/2560 เปิดให้เอกชนยื่นซองเอกสารคุณสมบัติ เมื่อวันที่ 26 เม.ย. 2560 และประกาศผลผู้ผ่านคุณสมบัติเมื่อวันที่ 28 เม.ย. 2560 (วันประมูล) โดยบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ผ่านคุณสมบัติด้วย (ดูเอกสารประกอบ)

ทั้งนี้มีรายงานข่าวแจ้งว่า บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ชนะการประมูลข้าวล็อตแรกนี้ ประมาณ 5 แสนตัน (จากทั้งหมด 1.03 ล้านตัน) อย่างไรก็ดีเมื่อชนะการประมูลแล้ว ได้ติดต่อไปยังกรมการค้าต่างประเทศ เพื่อขอรับข้าว แต่กลับถูกบ่ายเบี่ยง และไม่ยอมส่งข้าวมาให้บริษัทแต่อย่างใด ?

แล้วเรื่องดังกล่าวก็เงียบหายไป กระทั่งประมูลข้าวครั้งที่ 2/2560 เปิดให้เอกชนยื่นซองเอกสารคุณสมบัติ เมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 2560 และประกาศผลผู้ผ่านคุณสมบัติเมื่อวันที่ 15 มิ.ย. 2560 (วันประมูล)

คราวนี้บริษัท ที พี เอ เอทานอล จำกัด ไม่ผ่านคุณสมบัติ โดยถูกระบุว่า มีกรรมการบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด รายหนึ่ง เป็นเป็นกรรมการบริษัทเอกชน 2 แห่ง ที่เคยผิดสัญญาการซื้อขายมันสำปะหลังกับภาครัฐ เมื่อปี 2536/2537 และศาลฎีกา พิพากษาให้ชดใช้ค่าเสียหายแล้ว แต่เอกชนทั้ง 2 แห่งดังกล่าว ยังไม่ยอมชดใช้ค่าเสียหาย

หลังจากนั้นกรมการค้าต่างประเทศ จึงทำหนังสืออย่างเป็นทางการถึงบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด โดยหนังสือดังกล่าวมีการอ้างว่า พล.อ.ฉัตรชัย ในฐานะรองประธานกรรมการ นบข. รับคำสั่ง พล.อ.ประยุทธ์ ในฐานะประธานกรรมการ นบข. ให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ซึ่งมีความสัมพันธ์กับบริษัทที่กระทำความเสียหายดังกล่าว เป็นผู้ขาดคุณสมบัติกรเป็นผู้เสนอซื้อ และยกเลิกการจำหน่ายข้าวสารในสต็อกของรัฐให้แก่บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด (อ่านประกอบ : หนังสือกรมการค้า ตปท.อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ชี้ กก.เคยผิดสัญญาซื้อมัน)

เมื่อเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้น ทำให้เอกชนในแวดวงการค้าข้าวตั้งคำถามทันที เพราะในการประมูลข้าวชนิดที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ ครั้งที่ 1/2560 และครั้งที่ 2/2560 มีเอกชนรายหนึ่ง ที่อดีตกรรมการบริษัท เคยถูกคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชี้มูลความผิดในคดีระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) และปัจจุบันบริษัทดังกล่าวยังอยู่ระหว่างถูกคณะกรรมการ ป.ป.ช. ตั้งคณะอนุกรรมการไต่สวน กรณีระบายมันสำปะหลัง (มันเส้น) แบบจีทูจี

เมื่อเทียบเคียงแล้ว เป็นกรณีเดียวกัน แต่เอกชนรายนี้กลับผ่านคุณสมบัติการประมูลทั้งสองครั้ง และสามารถประมูลข้าวดังกล่าวได้ด้วย ?

ส่งผลให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ยื่นเรื่องร้องเรียนต่อกรมการค้าต่างประเทศ ขอให้ตรวจสอบพฤติการณ์เอกชนทุกรายที่ประมูลข้าวทั้ง 2 ครั้งได้ว่า นำข้าวไปใช้จริงหรือไม่ และนำไปทำอะไร ล่าสุดมีรายงานข่าวแจ้งว่า นบข. ดำเนินการตรวจสอบแล้ว

นอกจากนี้เมื่อวันที่ 21 มิ.ย. 2560 บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ยังยื่นฟ้องต่อศาลปกครองกลาง มีคณะกรรมการ นบข. ทั้งคณะ (รวม พล.อ.ประยุทธ์ และ พล.อ.ฉัตรชัย) คณะอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าวทั้งคณะ คณะทำงานดำเนินการระบายข้าวในสต็อกของรัฐทั้งคณะ และกรมการค้าต่างประเทศ เป็นผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1-4 เพื่อขอให้เพิกถอนคำสั่งให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ขาดคุณสมบัติ และเข้ารับการประมูลข้าวได้เหมือนเดิม

ต่อมาเมื่อวันที่ 30 มิ.ย. 2560 ศาลปกครองกลาง มีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด โดยให้กรมการค้าต่างประเทศระงับสิทธิการประมูลข้าวดังกล่าวเฉพาะครั้งที่ 2/2560 ไว้ก่อน จนกว่าจะมีคำพิพากษา ปัจจุบันกรมการค้าต่างประเทศทำหนังสือระงับการประมูลข้าวดังกล่าวอย่างเป็นทางการแล้ว (อ่านประกอบ : กรมการค้า ตปท.ระงับประมูลข้าวล็อต 2 หลังศาล ปค.คุ้มครองชั่วคราวเอกชนถูกตัดสิทธิ์)

อย่างไรก็ดีในคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวดังกล่าว ศาลปกครองวินิจฉัยประเด็นกรมการค้าต่างประเทศทำหนังสืออ้าง พล.อ.ฉัตรชัย และ พล.อ.ประยุทธ์ ไว้น่าสนใจว่า ในชั้นไต่สวนเมื่อวันที่ 26 มิ.ย. 2560 ไม่ปรกฏหลักฐาน หรือข้อเท็จจริงว่า ประธานกรรมการ นบข. (พล.อ.ประยุทธ์) ได้สั่งการหรือให้ความเห็นชอบดังกล่าว (อ่านประกอบ : 'บิ๊กตู่'สั่งจริง-ไม่มีแอบอ้าง! กรมการค้าตปท.พร้อมอุทธรณ์สู้คดีตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว)

ขณะที่นางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ ตั้งโต๊ะแถลงสื่อถึงปัญหาการประมูลข้าวดังกล่าวเมื่อวันที่ 18 ก.ค. 2560 ที่ผ่านมา ถึงประเด็นนี้ว่า เป็นเรื่องที่อยู่ในกระบวนการพิจารณาของศาล ไม่ขอก้าวล่วง ตอนนี้ก็เป็นหน้าที่ของกรมฯ ที่จะอุทธรณ์ตามขั้นตอนทางกฎหมาย ซึ่งเราก็ได้ดำเนินการชี้แจงรายละเอียดเพิ่มเติมพร้อมเอกสารยืนยันไปหมดแล้ว และพล.อ.ประยุทธ์ ก็รับทราบเรื่องนี้แล้ว

ทั้งหมดคือที่มาที่ไปของการตัดสิทธิ์เอกชนไม่ให้ประมูลข้าวที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ ที่กำลังมีปัญหาอยู่ในขณะนี้

ท้ายสุดผลจะออกมาในรูปแบบใด ต้องรอผลการไต่สวนของศาลปกครองกลางต่อไป !

อ่านประกอบ : 

ปูด ขรก.พาณิชย์อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ศาล ปค.คุ้มครองชั่วคราว

กรมการค้า ตปท.เร่งริบแบงก์การันตี25ล. เอกชน หลังอ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์ประมูลข้าว