ย้อนกลับไปช่วงกลางดึกย่างเข้าสู่วันที่ 16 ต.ค.2548 หรือเมื่อ 7 ปีที่แล้ว หลายคนคงยังจำเหตุการณ์โหดเหี้ยมและสะเทือนความรู้สึกชาวพุทธทั่วทั้งประเทศได้เป็นอย่างดี เมื่อมีคนร้ายไม่ทราบจำนวนบุกเข้าไปในวัดพรหมประสิทธิ์ หมู่ 2 บ้านเกาะ ต.บ้านนอก อ.ปะนาเระ จ.ปัตตานี ฆ่าและเผาพระและเด็กวัด รวมทั้งจุดไฟเผากุฏิ ทำให้มีผู้เสียชีวิตรวม 3 ราย

เรื่อง : ทัดทรวง บุญธรรม* ภาพ : อับดุลเลาะ หวังนิ "งานสมโภชเจ้าแม่ลิ้มก่อเหนี่ยว" งานประจำปีของชาวจังหวัดปัตตานีซึ่งจัดขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี แม้ในช่วงตั้งแต่ปี 2547 เป็นต้นมาจะเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบขึ้นในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ก็ตาม สำหรับปีนี้ผู้คนจากทั้งในและนอกพื้นที่จะได้สัมผัสกับรูปแบบงานสุดอลังการ...“440 ปีแห่งศรัทธา 130 ปีมหาสมโภชเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวท่องเที่ยวปัตตานี เทิดไท้สดุดีม ...

"หมดแล้ว ไม่มีใครเหลือ เรามีกันอยู่แค่นี้ จะไปแบกปืนก็ไม่ใช่ กำลังเตรียมทำบ้าน เตรียมย้ายออกมาอยู่ที่ลำภู (อ.เมืองนราธิวาส) แต่ก็ออกมาไม่ทัน"

"หลายกรณีเมื่อเหยื่อร้องเรียนว่าถูกซ้อมทรมาน กลับถูกเจ้าหน้าที่กลั่นแกล้ง ข่มขู่ คุกคาม จนเหยื่อและครอบครัวไม่กล้าใช้กระบวนการยุติธรรมปกป้องสิทธิ" เป็นคำกล่าวของ นายสมชาย หอมลออ ประธานคณะกรรมการพิจารณาปรับปรุงและพัฒนากฎหมายด้านกระบวนการยุติธรรม ในคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย ที่สะท้อนให้เห็นถึงความซับซ้อนของคดี "ซ้อมทรมาน" ซึ่งเหยื่อมักโดนละเมิดสิทธิซ้ำซาก คือโดนซ้อมแล้ว ยังโดนข่มขู่คุกคามไม่ให้ฟ้องร้อ ...

หลายคนสงสัยว่าเหตุใดกระบวนการพูดคุยดับไฟใต้ หรือที่รัฐบาลชุดนี้ให้เรียกชื่อว่า "พูดคุยสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้" นั้น จึงไม่ค่อยปรากฏความคืบหน้าเท่าที่ควร ทั้งๆ ที่รัฐบาลชุดที่แล้ว (พรรคเพื่อไทย) ก็ได้กรุยทางเอาไว้พอสมควร