แทบทุกคนคงจดจำ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน ได้ดีในฐานะอดีตประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ หรือ คมช. ผู้ซึ่งเป็นหัวหน้าคณะรัฐประหารล้มรัฐบาลประชาธิปไตยเที่ยวล่าสุดเมื่อ 19 พ.ย.2549 แต่สำหรับคอข่าวชายแดนใต้คงจดจำเขาได้ในฐานะอดีตผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) สายเลือดมุสลิมที่ได้รับการฝากความหวังว่าจะ "ดับไฟใต้" ได้สำเร็จ

"ที่ผ่านมายอมรับว่าพ่อไปเสียชีวิตในเหตุการณ์ 28 เมษาฯในมัสยิดกรือเซะ ถ้าหากคนจะพิพากษาว่าพ่อเป็นกลุ่มก่อการร้าย แล้วลูกเมียที่อยู่ข้างหลังล่ะ สมควรที่จะถูกพิพากษาว่าเป็นลูกกบฎไปด้วยหรือ เพราะเราไม่ได้มีส่วนรู้เห็นถึงการกระทำของผู้นำครอบครัวเลย"

เหตุรุนแรงถี่ยิบรวมทั้งระเบิดตั้งแต่เปิดศักราช 2554 เป็นต้นมา โดยเฉพาะคาร์บอมบ์และมอเตอร์ไซค์บอมบ์กลางเมืองยะลาซึ่งเป็นศูนย์กลางธุรกิจและการบริหารราชการในจังหวัดชายแดนภาคใต้ แน่นอนว่าไม่ใช่แค่ในพื้นที่เท่านั้นที่สั่นสะเทือน ทว่ายังเลื่อนลั่นไปถึงกรุงเทพมหานครด้วย

สถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ผ่าน "หลักไมล์ 7 ปี" ด้วยความหวัง ทั้งการที่รัฐบาลตัดสินใจยกเลิกประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินนำร่องในบางอำเภอของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ตามด้วยการเร่งใช้มาตรา 21 แห่งพระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร พ.ศ.2551 เพื่อเปิดยุทธการแย่งชิงมวลชนจากฝ่ายขบวนการก่อความไม่สงบอีกระลอก

"ทีมข่าวอิศรา" ได้มีโอกาสสัมภาษณ์พิเศษ นายเดวิด ลิปแมน เอกอัครราชทูต และหัวหน้าคณะผู้แทนคณะกรรมาธิการยุโรปประจำประเทศไทย ถึงมุมมองและบทบาทของสหภาพยุโรป (อียู) ที่มีต่อปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ทางออกของปัญหาขัดแย้งระหว่างไทย-กัมพูชา และประเด็นที่น่าสนใจอื่นๆ อีกหลายประเด็น