แม้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) จะให้สัมภาษณ์บ่อยครั้งกับสื่อมวลชน แต่ส่วนใหญ่มักเป็นเรื่องสถานการณ์ความวุ่นวายทางการเมืองซึ่งกองทัพมีส่วนต้องรับผิดชอบตามที่ได้รับมอบหมายจากรัฐบาล ทว่าสำหรับปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้นั้น ต้องบอกว่า ผบ.ทบ.ท่านนี้สื่อสารกับสาธารณะน้อยมาก

“ยาเสพติด-อิทธิพลมืด” กำลังเป็นวลีที่จะได้ยินบ่อยครั้งขึ้นในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้นับจากนี้ เพราะรัฐบาลและฝ่ายความมั่นคงเริ่มเห็นตรงกันว่า “ปัญหาสังคม” ในพื้นที่เข้าขั้นวิกฤติไม่แพ้ปัญหาความรุนแรง หนำซ้ำ “ยาเสพติด-ธุรกิจผิดกฎหมาย” ได้กลายเป็น “อำนาจเถื่อน” ที่ร่วมผสมโรงความรุนแรงด้วยในหลายครั้งหลายครา

เหตุสะเทือนขวัญที่คนร้ายถึง 6 คนใช้อาวุธสงครามกราดยิงทหารชุดคุ้มครองพระเสียชีวิต 2 นายในเขตเทศบาลนครยะลาเมื่อวันเสาร์ที่ 18 ธ.ค.ที่ผ่านมา แม้จะเป็นข่าวครึกโครม แต่ก็เชื่อว่าคงเป็นแค่ชั่วเวลาหนึ่ง อีกไม่กี่วันนับจากนี้ก็จะไม่มีใครพูดถึง บทสรุปของคดีความก็แทบไม่มีใครติดตามว่าเป็นอย่างไร ต้นตอของปัญหาก็ยังไม่ได้รับการแก้ไข เป็นวงจรของสถานการณ์และข่าวสารจากชายแดนใต้ที่ดำรงอยู่มานานร่วม 7 ปี

หลังจาก "ทีมข่าวอิศรา" ได้นำเสนอวิสัยทัศน์ดับไฟใต้ของแม่ทัพภาคที่ 4 คนใหม่ พล.ท.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ ไปแล้วเมื่อครั้งรับตำแหน่งหมาดๆ แต่ดูเหมือนท่านแม่ทัพยังไม่ได้ตอบคำถามที่หลายๆ คนอยากฟัง โดยเฉพาะข้อเรียกร้องจากหลายฝ่ายเรื่องการถอนทหาร หรือลดกำลังทหาร และแนวคิดการจัดรูปการปกครองใหม่เพื่อดับไฟใต้อย่างยั่งยืน

ถึงวันนี้คงไม่มีใครไม่รู้จักกฎหมายที่ชื่อ พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 หรือ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ เพราะรัฐบาลเคยประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินพร้อมกันถึง 27 จังหวัดทั่วประเทศ จากกรณีเสื้อแดงและสามจังหวัดชายแดนภาคใต้