แก้นิยามกระทำชำเรา-คุกคามทางเพศ! ศาลยุติธรรมแจ้งแนวทางพิจารณาคดี ก่อนร่างกม.ใหม่บังคับใช้

ศาลยุติธรรมประกาศแนวทางพิจารณาคดีคุกคามทางเพศ แก้ไขเพิ่มเติมบทนิยามกระทำชำเรา-คุกคามทางเพศ ก่อน พ.ร.บ.ร่างแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายอาญาฉบับใหม่บังคับใช้

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า เมื่อวันที่ 11 พ.ย. 2568 สำนักงานศาลยุติธรรม มีหนังสือ ศย 016/ว 1303 ถึงหน่วยงานในสังกัดสำนักงานศาลยุติธรรม กรณีการดำเนินการเกี่ยวกับคดีคุกคามและล่วงละเมิดทางเพศ โดยปฏิบัติตามร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... 

มีรายละเอียด ดังนี้ 

ด้วยวุฒิสภาได้ลงมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ... เมื่อวันจันทร์ที่ 20 ตุลาคม 2568 ซึ่งอยู่ระหว่างการส่งร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวไปยังสภาผู้แทนราษฎร เพื่อดำเนินการตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 137 และประกาศใช้บังคับเป็นกฎหมายต่อไป โดยพระราชบัญญัติดังกล่าวมีสาระสำคัญดังนี้

1. แก้ไขเพิ่มเติมบทนิยามคำว่า "กระทำชำเรา" โดยให้หมายความว่า กระทำเพื่อสนองความใคร่ของผู้กระทำโดยการใช้อวัยวะเพศของผู้กระทำล่วงล้ำอวัยวะเพศ ทวารหนัก หรือช่องปากของผู้อื่น หรือการใช้อวัยวะอื่นของผู้กระทำหรือวัตถุล่วงล้ำอวัยวะเพศหรือทวารหนักของผู้อื่นหรือการให้ผู้อื่นกระทำกับผู้กระทำในลักษณะเดียวกัน แต่การให้ผู้อื่นกระทำการดังกล่าวนั้นไม่รวมถึงกรณีที่ผู้อื่นใช้อวัยวะอื่นหรือวัตถุล่วงล้ำอวัยวะเพศหรือทวารหนักของผู้กระทำ 

ทั้งนี้ อวัยวะเพศให้หมายความรวมถึงอวัยวะเพศจากการผ่าตัดด้วย (มาตรา 1 (18))

2. เพิ่มบทนิยามคำว่า "คุกคามทางเพศ" โดยกำหนดลักษณะของการกระทำการคุกคามทางเพศ ไม่ว่าจะเป็นการกระทำโดยทางกาย วาจา การส่งเสียง การแสดงอากัปกิริยาหรือท่าทาง การติดต่อสื่อสาร การเฝ้าดู การติดตามรังควาน หรือกระทำด้วยประการใด ๆ รวมถึงกระทำด้วยระบบคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์โทรคมนาคม หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นที่สามารถแสดงผลให้เข้าใจความหมายได้ต่อผู้อื่น ซึ่งการกระทำดังกล่าวจะต้องมีลักษณะส่อไปในทางเพศ โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้น เดือดร้อนรำคาญ อับอาย ถูกเหยียดหยาม หวาดกลัว หรือได้รับความไม่ปลอดภัยในทางเพศ (มาตรา 1 (19))

3. ยกเลิกเหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานกระทำอนาจารแก่บุคคลอายุกว่า 5 ปี เพื่อให้สอดคล้องกับบทนิยามคำว่า "กระทำชำเรา" ซึ่งได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมในร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ (ยกเลิกมาตรา 278 วรรคสอง วรรรคสาม และวรรคสี่)

4. ยกเลิกเหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานกระทำอนาจารแก่เด็กอายุไม่เกิน 1 และ เด็กอายุไม่เกิน 13 ปี เพื่อให้สอดคล้องกับบทนิยามคำว่า "กระทำชำเรา" ซึ่งได้มีการแก้ไขเพิ่มเพิ่มเติมในร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ (ยกเลิกมาตรา 279 วรรคสี่ วรรคห้า วรรคหก และวรรรคเจ็ด)

5. แก้ไขเพิ่มเติมความผิดเกี่ยวกับเพศที่กำหนดให้เป็นความผิดอันยอมความได้ เพื่อให้สอดคล้องกับการยกเลิกเหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานกระทำอนาจารแก่บุคคลอายุกว่า 15 ปี (มาตรา 2811)

6. กำหนดความผิดฐานคุกคามทางเพศ และกำหนดเหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานดังกล่าว ได้แก่ การเฝ้าติดตามรังควานอย่างต่อเนื่องและเป็นเหตุให้ผู้อื่นไม่สามารถดำเนินชีวิตได้ตามปกติ การกระทำในที่สาธารณสถานต่อหน้าธารกำนัลหรือในระบบคอมพิวเตอร์ที่ประชาชนทั่วไปเข้าถึงได้และการกระทำแก่เด็กอายุไม่เกิน 15 ปี ไม่ว่าเด็กนั้นจะยินยอมหรือไม่ก็ตาม รวมถึงกรณีที่เป็นการกระทำโดยอาศัยเหตุที่ผู้กระทำมีอำนาจเหนือผู้ถูกกระทำ (มาตรา 2884/1 และมาตรา 2844/2)

7. กำหนดวิธีการเพื่อความปลอดภัยสำหรับความผิดฐานคุกคามทางเพศเป็นการเฉพาะ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

7.1 ในระหว่างพิจารณาหรือพิพากษาคดีคุกคามทางเพศ ไม่ว่าศาลจะลงโทษจำเลยหรือไม่ก็ตาม หากความปรากฎแก่ศาลว่า จำเลยมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่าจะคุกคามทางเพศหรือรบกวนการดำเนินชีวิตตามปกติของผู้เสียหายอย่างต่อเนื่อง ให้ศาลมีอำนาจสั่งห้ามจำเลยกระทำการงดเว้นกระทำการอย่างหนึ่งอย่างใดตามที่เห็นสมควรและภายในระยะเวลาที่ศาลกำหนดแต่ไม่เกินสองปี (มาตรา 284/3)

7.2 กรณีที่การกระทำความผิดฐานคุณคุกคามทางเพศเป็นการนำข้อมูลอันมีลักษณะลามกเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ที่ประชาชนทั่วไปเข้าถึงได้ ผู้เสียหายหรือเจ้าพนักงานที่เกี่ยวข้องมีสิทธิยื่นคำร้องต่อศาล เพื่อขอให้ศาลมีคำสั่งให้ผู้นำเข้าข้อมูลนั้นระงับการทำให้แพร่หลายและนำข้อมูลนั้นออกจากระบบคอมพิวเตอร์ภายในระยะเวลาที่ศาลกำหนด และหากจำเป็นอาจสั่งให้ผู้ควบคุมหรือผู้ให้บริการระบบคอมพิวเตอร์ระงับการทำให้แพร่หลายและนำข้อมูลนั้นออกจากระบบคอมพิวเตอร์ภายในระยะเวลาที่ศาลกำหนด หรืออาจสั่งให้เจ้าพนักงานที่มีอำนาจตามกฎหมายว่าด้วยการนั้นดำเนินการให้เป็นไปตามคำสั่งของศาลก็ได้ แล้วรายงานให้ศาลทราบภายในสิบห้าวัน (มาตรา 284/4)

8. แก้ไขเพิ่มเติมความผิดลหุโทษ เพื่อให้สอดคล้องกับการเพิ่มเติมบทนิยามและความผิดฐานคุกคามทางเพศในประมวลกฎหมายอาญา ภาค 1 บทบัญญัติทั่วไป และภาค 2 ความผิดและเพิ่มเติมอัตราโทษสำหรับการกระทำให้ผู้อื่นได้รับความอับอายหรือเดือดร้อนรำคาญ (มาตรา 397)

สำนักงานศาลยุติธรรมจึงขอแจ้งเรื่องดังกล่าวมาเพื่อทราบก่อนร่างพระราชบัญญัติจะประกาศใช้บังคับเป็นกฎหมายต่อไป และขอได้โปรดแจ้งให้บุคลากรในหน่วยงานและผู้ที่เกี่ยวข้องทราบในโอกาสแรกด้วย ปรากฏตามเอกสารที่แนบมาพร้อมนี้ ทั้งนี้ สามารถตรวจสอบเรื่องดังกล่าวได้จากเว็บไซต์สำนักกฎหมายและวิชาการศารศาลยุติธรรม