ทำงานก่อสร้างต้องรู้ ปูนกับคอนกรีต เหมาะกับงานแบบใด ?

ทำงานก่อสร้างต้องรู้ ปูนกับคอนกรีต เหมาะกับงานแบบใด ?

"จะเทปูนหรือคอนกรีตดีพี่ ?"

คำถามที่ได้ยินกันบ่อยมากในไซต์งาน โดยเฉพาะกับทีมช่างใหม่ที่เพิ่งเข้าวงการ สิ่งที่น่าสนใจคือ บางคนเข้าใจว่าปูนกับคอนกรีตคือสิ่งเดียวกัน แค่เรียกต่างกัน แต่เอาเข้าจริง ถ้าคิดแบบนั้นแล้วใช้งานผิด อาจถึงขั้นต้องรื้อใหม่ เสียทั้งเงิน เสียทั้งเวลา และเสียหน้าอีกต่างหาก

บทความนี้ไม่ได้มาแจกนิยามแบบตำรา แต่จะพาไปดูว่า ในโลกของหน้างานจริง ๆ เราเลือกใช้วัสดุทั้งสองประเภทนี้กับงานแบบไหน และเลือกยังไงให้เหมาะกับโจทย์แต่ละแบบ เพื่อให้คุณวางแผนได้แม่น เทแล้วอยู่ เทแล้วจบ ไม่ต้องแก้งานซ้ำ 

ปูน (Mortar) เหมาะกับงานที่ “ต้องการความละเอียด”

ปูนที่เราพูดกันในไซต์งาน จริง ๆ ก็คือ “ปูนทราย” หรือ “Mortar” ที่เกิดจากการผสมปูนซีเมนต์กับทรายและน้ำ จุดเด่นของปูนคือความเนียน ละเอียด ใช้สำหรับงานที่ต้องการความแม่นยำ เช่น

- ก่ออิฐ ฉาบผนัง งานที่ต้องการความเรียบ แนบสนิท ไม่มีช่องว่าง

- เก็บรอยต่อ ปกปิดรอยต่อหรือแตกร้าวก่อนทาสี

- งานซ่อมเล็ก ๆ เช่น ซ่อมบันไดที่บิ่น ซ่อมรอยแตกตามมุมเสา

ข้อควรระวัง : ปูนไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อรับน้ำหนัก ถ้าคิดจะเอาปูนไปเทพื้น เทฐานรากโดยไม่มีหิน ไม่มีโครงสร้างเสริมเหล็ก บอกเลยว่าเสี่ยงพังสูงมาก เพราะมันจะไม่ทนแรงกด และแตกร้าวง่ายในระยะยาว

คอนกรีต (Concrete) เมื่อ “ความแข็งแรง” คือสิ่งสำคัญ

คอนกรีต คือการเอาปูนซีเมนต์ ผสมกับทราย หิน และน้ำ ในสัดส่วนที่แม่นยำพอดี เพราะคอนกรีตไม่ได้แค่ปกปิดผิวงาน แต่ต้องรับแรงหนัก เช่น

- เทพื้น เทเสา เทคาน งานโครงสร้างที่ต้องการความแข็งแรงทนทาน

- ฐานรากอาคาร บ้านสองชั้นขึ้นไป ต้องรองรับน้ำหนักทั้งระบบ

- ถนน ลานจอดรถ พื้นที่ที่มีแรงกดทับตลอดเวลา

เทคนิคที่ต้องรู้ : ถ้าสัดส่วนไม่แม่น หรือผสมด้วยมือแล้วไม่เข้าที่ดีพอ จะทำให้คอนกรีตเป็นโพรง กลวงภายใน กลายเป็นจุดอ่อนที่เสี่ยงพังได้ง่าย โดยเฉพาะงานโครงสร้างสำคัญ อย่าหวังพึ่งแต่สูตรครูพักลักจำ ต้องเข้าใจจริงถึงคุณสมบัติและวิธีเทให้ได้คุณภาพ

อย่าเข้าใจผิดว่า “เทปูน” หมายถึงใช้คอนกรีตเสมอ

ในภาษาพูด ช่างมักใช้คำว่า เทปูน ทั้งที่บางครั้งหมายถึงการเทคอนกรีต แต่ในแง่ของงานวิชาชีพ การสื่อสารแบบไม่ชัดอาจทำให้เกิดความผิดพลาด เช่น ลูกค้าบอกให้เทปูนพื้นหน้าบ้าน แล้วช่างไปใช้ปูนทราย เทเสร็จไม่กี่เดือนพื้นทรุด เพราะไม่มีหินรองรับ

จากข้อมูลทั้งหมดนี้ เราสามารถสรุปได้ง่าย ๆ ว่า ปูน = ผิว และคอนกรีต = โครงสร้าง ซึ่งการเลือกใช้วัสดุในงานก่อสร้าง ไม่ใช่แค่เรื่องของความรู้ แต่คือ ประสบการณ์ ที่เรียนรู้จากหน้างานจริง ยิ่งเข้าใจความแตกต่างระหว่างวัสดุแต่ละประเภทมากเท่าไร ก็ยิ่งลดความผิดพลาด ประหยัดงบ ลดเวลาซ่อม และทำให้ลูกค้าเชื่อมือมากเท่านั้น

เพราะสุดท้าย งานก่อสร้างที่ดีไม่ใช่แค่วัดกันที่ว่าใครเทเร็ว หรือฉาบเนียน แต่ต้องอยู่ได้นาน และใช้งานได้จริงต่างหาก