"...ดังนั้น การพยายามผลักดันร่างกฎหมายการดำเนินกิจกรรมองค์กรไม่แสวงหากำไร ที่มีเนื้อหาเป็นการควบคุมองค์กรประชาชนที่ทำประโยชน์เพื่อสังคมหรือเพื่อประโยชน์สาธารณะทุกรูปแบบ การให้อำนาจเจ้าหน้าที่สั่งลงโทษทางอาญาตามอำเภอใจแทนศาล การเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลขององค์กรโดยไม่มีความจำเป็น การควบคุมรายได้ขององค์กรทั้งที่มีกฎหมายควบคุมอยู่แล้ว รวมถึงการกำหนดโทษทางอาญาเกินความจำเป็นและไม่ได้สัดส่วน ย่อมเป็นการควบคุมเสรีภาพการรวมตัวกัน เสรีภาพการแสดงออก และสิทธิความเป็นอยู่ส่วนตัวซึ่งเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพไม่เป็นไปตามหลักความจำเป็นและหลักความได้สัดส่วนในสังคมประชาธิปไตย..."
การควบคุมเสรีภาพการรวมกลุ่มประชาชน คือการบ่อนทำลายสิทธิเสรีภาพของประชาชน
การรวมตัวกันของประชาชนเพื่อแสดงออกด้วยการยื่นหนังสือร้องเรียน การชุมนุม การเดินขบวน การสื่อสารรูปแบบต่างๆ ถือเป็นการเรียกร้องให้รัฐปฏิบัติภารกิจในการเคารพ การปกป้องคุ้มครอง และการเติมเต็มสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานให้ประชาชนสามารถดำรงชีวิตอย่างสมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
ด้วยเหตุดังกล่าว เสรีภาพการรวมตัว เสรีภาพการแสดงออก เสรีภาพการชุมนุมโดยสงบ สิทธิการเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร และสิทธิการมีส่วนร่วมในกิจการของรัฐ จึงได้รับการรับรองและคุ้มครองไว้ในรัฐธรรมนูญ และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
ทั้งนี้ เป็นการประกันให้ประชาชนได้ใช้เสรีภาพการรวมตัวกัน และเสรีภาพการแสดงออกในการมีส่วนร่วมกำหนดนโยบายสาธารณะ เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงหรือได้รับสิทธิและเสรีภาพอื่นทั้งปวงที่ได้รับรองไว้ในรัฐธรรมนูญ ทั้งสิทธิพลเมือง สิทธิทางการเมือง สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม สิทธิในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
จึงอาจกล่าวได้ว่า เสรีภาพการรวมตัวกันของประชาชนเป็นที่มาของสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานนั่นเอง
ดังเป็นที่ประจักษ์ชัดว่า
1.เพราะมีองค์กรทำงานด้านประชาธิปไตย จึงมีการต่อต้านการรัฐประหารและระบบอำนาจนิยม ต่อสู้เพื่อสิทธิเสรีภาพประชาธิปไตย
2.เพราะมีองค์กรทำงานด้านสิทธิมนุษยชน จึงมีคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเกิดขึ้นในประเทศไทย
3.เพราะมีองค์กรทำงานด้านแรงงาน ผู้ใช้แรงงานจึงเข้าถึงสิทธิแรงาน อีกทั้ง ผู้ใช้แรงงานและประชาชนได้รับสิทธิประกันสังคม
4.เพราะมีองค์กรทำงานด้านผู้หญิง ผู้หญิงจึงได้รับการรับรองและคุ้มครองสิทธิที่จะไม่ถูกเลือกปฏิบัติ
5.เพราะมีองค์กรทำงานด้านที่อยู่อาศัย ชาวสลัมจึงมีสิทธิเข้าถึงและได้รับสิทธิในที่อยู่อาศัย
6.เพราะมีองค์กรทำงานด้านผู้บริโภค ผู้บริโภคจึงมีสิทธิได้รับการรับรองและคุ้มครองสิทธิผู้บริโภค
7.เพราะมีองค์กรทำงานด้านทรัพยากรธรรมชาติ บุคคลและชุมชนจึงมีสิทธิมีส่วนร่วมในการจัดการดิน น้ำ ป่า แร่
8.เพราะมีองค์กรทำงานด้านคนพิการ คนพิการจึงได้รับการคุ้มครองสิทธิ
9.เพราะมีคนทำงานด้านการศึกษา เด็กและเยาวชนจึงได้เข้าถึงสิทธิทางการศึกษา
10.เพราะมีองค์กรทำงานด้านผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุจึงได้รับการรับรองคุ้มครองสิทธิ
11.เพราะมีองค์กรทำงานด้านชนเผ่าและชาติพันธุ์ กลุ่มชาติติพันธุ์จึงได้รับสัญชาติและได้รับสิทธิในที่ดิน
12.เพราะมีองค์กรทำงานด้านที่ดิน ชาวนาและเกษตรกรจึงได้รับสิทธิในที่ดินทำกิน
13.เพราะมีองค์กรทำงานประมง ชาวประมงพื้นบ้านจึงได้รับการคุ้มครองสิทธิในการประกอบอาชีพประมง
14.เพราะมีองค์กรทำงานด้านความหลากหลายทางเพศ บุคคลหลากหลายทางเพศจึงได้รับการรับรองและยอมรับสิทธิ
15.เพราะมีองค์กรทำงานด้านติดเชื้อเอสไอวี ผู้ติดเชื้อเอสไอวีจึงได้รับสิทธิในการรักษาพยาบาลและได้รับการยอมรับในสังคม
16.เพราะมีองค์กรทำงานด้านโรคไต ผู้ป่วยโรคไตจึงเข้าถึงสิทธิการรักษาพยาบาลโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
17.เพราะมีองค์กรทำงานด้านการพัฒนาชุมชน ชุมชนจึงได้รับการรับรองสิทธิและการใช้สิทธิในการกำหนดการพัฒนา การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
18.เพราะมีองค์กรทำงานด้านมลพิษ ประชาชนจึงได้รับการปกป้องและคุ้มครองชีวิตที่ได้รับผลกระทบจากสารพิษอุตสาหกรรม
19.เพราะมีองค์กรทำงานด้านสิ่งแวดล้อม ประชาชนและชุมชนจึงได้รับการคุ้มครองสิทธิที่จะอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี
20.เพราะมีองค์กรทำงานด้านสุขภาพ ประชาชนจึงเข้าถึงและได้รับสิทธิการรับบริการสาธารณสุข
ดังนั้น การพยายามผลักดันร่างกฎหมายการดำเนินกิจกรรมองค์กรไม่แสวงหากำไร ที่มีเนื้อหาเป็นการควบคุมองค์กรประชาชนที่ทำประโยชน์เพื่อสังคมหรือเพื่อประโยชน์สาธารณะทุกรูปแบบ การให้อำนาจเจ้าหน้าที่สั่งลงโทษทางอาญาตามอำเภอใจแทนศาล การเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลขององค์กรโดยไม่มีความจำเป็น การควบคุมรายได้ขององค์กรทั้งที่มีกฎหมายควบคุมอยู่แล้ว รวมถึงการกำหนดโทษทางอาญาเกินความจำเป็นและไม่ได้สัดส่วน ย่อมเป็นการควบคุมเสรีภาพการรวมตัวกัน เสรีภาพการแสดงออก และสิทธิความเป็นอยู่ส่วนตัวซึ่งเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพไม่เป็นไปตามหลักความจำเป็นและหลักความได้สัดส่วนในสังคมประชาธิปไตย
กล่าวอย่างรวบรัดได้ว่า การออกกฎหมายฉบับนี้ ถือเป็นการควบคุมการใช้เสรีภาพการรวมตัวของประชาชน ไม่ให้ประชาชนเข้าถึงสิทธิเสรีภาพทั้งปวงที่รับรองไว้ในรัฐธรรมนูญ ย่อมเป็นการขัดขวางถึงขั้นบ่อนทำลายสิทธิเสรีภาพประชาชนลงในที่สุด
เขียนโดย ไพโรจน์ พลเพชร
เขียนเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2565