เปิดประตูสินค้ามหาภัย ด้วยคำไข : 'บุหรี่ไฟฟ้า ใกล้ฉัน'

"...คำค้นอย่าง “บุหรี่ไฟฟ้าใกล้ฉัน” ระบุพื้นที่ บน Google Maps และ Search Engine อย่าง Google ได้กลายเป็น “กุญแจคำ” ที่ไขประตูสู่ตลาดผิดกฎหมายในโลกเสมือน (Virtual Marketplace) ที่ไม่ต้องพึ่งพาหน้าร้านจริง แต่สามารถขายบุหรี่ไฟฟ้า อุปกรณ์เสริม และเผยแพร่ข้อมูลชักจูงได้อย่างครบถ้วน โดยเลี่ยงพ้นการตรวจสอบจากภาครัฐได้อย่างน่าตกใจ..."

สารคดีสั้น ชื่อ “มาตรการแผ่ว เด็กไทย ยังพบบุหรี่ไฟฟ้า ใกล้ฉัน” ที่เผยแพร่ โดยไทยพีบีเอส สื่อสาธารณะที่ได้รับงบประมาณจากภาษีสุราและบุหรี่ ได้ทำหน้าที่สื่อสารต่อสังคมโดยเจาะลึกกลยุทธ์การจำหน่ายบุหรี่ไฟฟ้าในตลาดมืดที่ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเป็นช่องทางหลัก

คำค้นอย่าง “บุหรี่ไฟฟ้าใกล้ฉัน” ระบุพื้นที่ บน Google Maps และ Search Engine อย่าง Google ได้กลายเป็น “กุญแจคำ” ที่ไขประตูสู่ตลาดผิดกฎหมายในโลกเสมือน (Virtual Marketplace) ที่ไม่ต้องพึ่งพาหน้าร้านจริง แต่สามารถขายบุหรี่ไฟฟ้า อุปกรณ์เสริม และเผยแพร่ข้อมูลชักจูงได้อย่างครบถ้วน โดยเลี่ยงพ้นการตรวจสอบจากภาครัฐได้อย่างน่าตกใจ

ในรายการ ผู้ผลิตได้สาธิตให้เห็นภาพจริง เพียงพิมพ์คำว่า “บุหรี่ไฟฟ้าใกล้ฉัน” ระบบจะแสดงผลการค้นหาที่เชื่อมโยงไปยังช่องทางซื้อขาย ทั้ง QR Code, Line, เบอร์โทรศัพท์ และแอปแชตอื่น ๆ ซึ่งเข้าถึงง่ายแม้ในพื้นที่ใกล้โรงเรียน โดยกลุ่มผู้ใช้งานสามารถเข้าถึง ทั้ง วัยรุ่น เยาวชน และแม้แต่เด็ก เพียงมีทักษะการอ่าน การใช้เทคโนโลยีและการจ่ายเงินออนไลน์

สารคดีนี้ควรได้รับการยกย่องจากองค์กรด้านเด็ก เยาวชน และสื่อสารมวลชน เนื่องด้วยการนำเสนอสาระการทดลอง สืบสวน และเปิดโปงตลาดผิดกฎหมายที่มองไม่เห็น แต่เข้าถึงได้เพียงปลายนิ้ว

เมื่อสารคดีนี้เผยแพร่สู่สาธารณะ ย่อมก่อให้เกิดความคาดหวังจากประชาชนว่า หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายจะเร่งดำเนินการกวาดล้างตลาดมืด “บุหรี่ไฟฟ้าใกล้ฉัน” อย่างจริงจัง ตามนโยบายของนายกรัฐมนตรี แพทองธาร ชินวัตร ที่แสดงจุดยืนชัดเจนว่าจะไม่เพิกเฉยต่อปัญหานี้

เพื่อการมีส่วนร่วมของพลเมืองร่วมเฝ้าระวัง ภาครัฐยังได้เปิดช่องทางให้ประชาชนที่เห็นแหล่งจำหน่ายแจ้งผ่านแอปพลิเคชัน ทางรัฐ“โดยหากนำไปสู่การจับกุม ผู้แจ้งจะได้รับรางวัลนำจับสูงถึง 60% ถือเป็นแรงจูงใจสำคัญในการขจัดภัยบุหรี่ไฟฟ้า

แม้ทราบดีว่าผู้ค้าอาจหาทางเลี่ยงกฎหมายด้วยวิธีใหม่ ๆ อยู่เสมอ แต่การติดตามและแจ้งการจับกุมอย่างต่อเนื่อง คือหนทางสำคัญที่จะปกป้องเด็กและเยาวชนจากอันตรายที่คืบคลานเข้ามาอย่างรวดเร็ว

ล่าสุด การเสียชีวิตของ “จั่นเจา ศิษย์เจ๊ปุ๋ย” นักมวยหนุ่มจากจังหวัดยโสธร ซึ่งเชื่อว่าเกี่ยวข้องกับการใช้บุหรี่ไฟฟ้า ทั้งที่ร่างกายแข็งแรง กลายเป็นอีกหนึ่งสัญญาณเตือนที่สะเทือนใจ โดยเฉพาะเมื่อพบว่าผู้ป่วยเด็กที่มีอาการรุนแรงจากบุหรี่ไฟฟ้าในช่วงหลัง ล้วนมาจากจังหวัดในภาคอีสาน เช่น นครราชสีมา อุบลราชธานี บุรีรัมย์ และกาฬสินธุ์

สังคมควรยกย่องบุคลากรทางการแพทย์ เช่น นพ.เพียรศักดิ์ แซ่หว่อง จากอุบลราชธานี และ พญ.สุจิตรา เอกตาแสง จากกาฬสินธุ์ ที่ไม่เพียงรักษาผู้ป่วย แต่ยังพร้อมสื่อสารต่อสาธารณะ เพื่อกระตุ้นให้สังคมตระหนักและลุกขึ้นร่วมแก้ปัญหานี้อย่างจริงจัง

ถึงเวลาแล้วที่บุคลากรทุกภาคส่วน ทั้งอายุรแพทย์ กุมารแพทย์ แพทย์เวชศาสตร์ป้องกัน แพทย์ปฐมภูมิ นักระบาดวิทยา เภสัชกรคุ้มครองผู้บริโภค นักสาธารณสุข หมออนามัย และ อสม. ต้องแสดงออก โดยรวมพลัง สร้าง “ภูมิคุ้มกันทางสังคม” เพื่อปกป้องเยาวชนไทยจาก “ฆาตกรเงียบ” แห่งยุคใหม่ที่ชื่อว่า บุหรี่ไฟฟ้า

วิทยา กุลสมบูรณ์
มูลนิธิเภสัชชนบท

หมายเหตุ : ภาพประกอบจาก www.bangkokhospital.com