คดีถุงมือยาง(1)‘ศาลปค.’ชี้‘อดีตปธ.บอร์ด’มีพฤติการณ์เป็น‘ผู้สั่งการ’-จงใจทำ‘อคส.’สูญ 2 พันล.

picsuucahuuu29 10 68 pic

“…ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) กลับกระทำการโดยละเว้นไม่สั่งการและกำชับให้ผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติหน้าที่ให้ถูกต้องตามระเบียบและกฎหมาย ทั้งยังมีพฤติการณ์เป็นผู้สั่งการให้ดำเนินการจัดซื้อและจัดจ้างโดยไม่ชอบด้วยระเบียบและกฎหมายดังกล่าว ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จึงเป็นการปฏิบัติหน้าที่โดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงเป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหาย..”

..................................

จากกรณีที่ ศาลปกครองกลาง ได้มีคำพิพากษาคดีหมายเลขดำที่ 1972/2567 คดีหมายเลขแดงที่ 1941/2568 ซึ่งเป็นคดีที่ นายสุชาติ เตชจักรเสมา อดีตประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า (อคส.) (ผู้ฟ้องคดี) ยื่นฟ้อง รมว.พาณิชย์ และองค์การคลังสินค้า (อคส.) (ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 และที่ 2)

กรณีมีคำสั่งให้นายสุชาติ ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ อคส. ในอัตราร้อยละ 20 ของความเสียหายทั้งหมด คิดเป็นเงินจำนวน 400,754,098.36 บาท ภายใน 30 วัน นับแต่วันที่รับแจ้งคำสั่ง

อันเป็นผลสืบเนื่องจากที่ นายสุชาติ ได้สั่งการให้ผู้เกี่ยวข้องดำเนินโครงการจัดซื้อถุงมือบางมูลค่าแสนล้านบาทกับ บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด ซึ่งมีการจ่ายเงินล่วงหน้าไปก่อนวงเงิน 2,000 ล้านบาท แต่การดำเนินโครงการถูกตรวจสอบพบปัญหาไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย ทำให้ อคส.ได้รับความเสียหายเป็นเงินจำนวน 2,003,770,491.80 บาท นั้น (อ่านประกอบ : โดน 401.3 ล้าน! ศาลปค.กลาง สั่ง 'สุชาติ' อดีตปธ.อคส.ชดใช้ค่าสินไหมคดีถุงมือยางแสนล.)

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) จึงขอนำเสนอรายละเอียดของคำพิพากษาศาลปกครองกลางในคดีนี้ โดยในตอนแรกนี้ สำนักข่าวอิศรา ขอนำเสนอคำวินิจฉัยของศาลฯ ใน ‘ส่วนแรก’ ซึ่งศาลฯได้วินิจฉัยว่าเกี่ยวกับประเด็นคำสั่งของ อคส. ที่ใช้สิทธิเรียกร้องให้นายสุชาติชดใช้ค่าสินไหมฯ ในโครงการจัดซื้อฯ ‘ถุงมือยาง’ นั้น ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ และนายสุชาติ ได้กระทำละเมิดต่อ อคส. หรือไม่ มีรายละเอียด ดังนี้

@‘อคส.’มีสิทธิสั่ง‘อดีตปธ.บอร์ด’ชดใช้ค่าเสียหาย‘ถุงมือยาง’

ศาลได้ตรวจพิจารณากฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับที่เกี่ยวข้องประกอบด้วยแล้ว

คดีมีประเด็นที่ต้องวินิจฉัยว่า การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 (รมว.พาณิชย์) มีคำสั่ง องค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 256/2566 ลงวันที่ 19 ธ.ค.2655 ให้ผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) ชําระค่าสินไหมทดแทน เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ และผู้ฟ้องคดีต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดี ที่ 2 หรือไม่ เพียงใด

โดยมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยก่อนว่า การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 256/2566 ลงวันที่ 19 ธ.ค.2566 เป็นการใช้สิทธิเรียกร้อง ให้ผู้ฟ้องคดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทนภายในกำหนดอายุความตามกฎหมายหรือไม่

พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ....เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) โดยผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 11 พ.ค.2564

กรณีผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ตรวจพบว่าในระหว่างปีงบประมาณ พ.ศ.2561 ถึง พ.ศ.2563 ในขณะที่ไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า

แต่มีการใช้อำนาจผูกพันผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ในเรื่องการจัดซื้อและจัดจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) โดยผู้รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าตามมาตรา 25 แห่ง พ.ร.ฎ.จัดตั้งองค์การคลังสินค้า พ.ศ.2498 โดยไม่ถูกต้อง หรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

คณะกรรมการดังกล่าวได้จัดทำรายงานผลการสอบสวนคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด สรุปความได้ว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้ตกลงทำสัญญาซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) ตามสัญญาเลขที่ อคส.ถม. 357/2563 ลงวันที่ 31 ส.ค.2563 กับบริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด และออกเช็คสั่งจ่ายค่ามัดจำตามสัญญาดังกล่าว เป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหาย เนื่องจากเป็นการกระทำโดยไม่มีอำนาจ

และผลการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ปรากฏกรณีในทางสอบสวนว่า พยานหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่า ผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า ในขณะเกิดเหตุ มีพฤติการณ์ในลักษณะตัวการเกี่ยวข้องกับการกระทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

แต่เนื่องจากตามคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 ลงวันที่ 11 พ.ค.2564 มีผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าเป็นผู้สั่งแต่งตั้ง ซึ่งผู้อำนวยการ มีอำนาจในการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดกับพนักงานองค์การคลังสินค้าที่อยู่ในบังคับบัญชาของผู้อำนวยการเท่านั้น

แต่ในกรณีประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าหรือกรรมการองค์การคลังสินค้า ซึ่งเป็นกรรมการรู้วิสาหกิจ นั้น คณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดพิจารณาแล้วเห็นว่า ไม่มีการกำหนดไว้โดยชัดเจนในระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 ว่า ผู้ใดเป็นผู้มีอำนาจแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดในกรณีนี้

แต่คณะกรรมการกฤษฎีกาได้วินิจฉัยไว้ในกรณีน่าเชื่อว่า ความเสียหายต่อหน่วยงานของรัฐเกิดจากการกระทำของกรรมการรัฐวิสาหกิจให้นำข้อ 12 ของระเบียบดังกล่าว มาใช้บังคับโดยอนุโลม ซึ่งข้อ 12 กำหนดให้หากหัวหน้าหน่วยงานไม่แต่งตั้งหรือแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดโดยไม่เหมาะสม ให้รัฐมนตรี ซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาหรือกำกับดูแลหรือควบคุมการปฏิบัติงานของบุคคลดังกล่าวมีอำนาจแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดตามที่เห็นสมควร

กรณีนี้ จึงยังไม่อาจเรียกให้ผู้ฟ้องคดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทนความเสียหาย โดยอาศัยผลการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ตามคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 ลงวันที่ 11 พ.ค.2564 ได้

ฉะนั้น จึงเห็นควรให้ผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าในฐานะหัวหน้าหน่วยงานของรัฐที่เสียหายรายงานต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 (รมว.พาณิชย์) ในฐานะผู้กำกับดูแลการปฏิบัติหน้าที่ของประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าและกรรมการองค์การคลังสินค้า ตามมาตรา 13 แห่ง พ.ร.ฎ.จัดตั้งองค์การสินค้า พ.ศ.2498 เพื่อพิจารณาแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดในกรณีของผู้ฟ้องคดีต่อไป

กรณีจึงเป็นการใช้อำนาจโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายของผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ในการออกคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด มาตรา 12 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ.2539

อย่างไรก็ดี เมื่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) โดยผู้ถูกพ้องคดีที่ 1 (รมว.พาณิชย์) ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 86.01/2565 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 31 พ.ค.2565 และคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 154/2565 เรื่อง แก้ไข เพิ่มเติม คำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 20 ก.ย.2565

กรณีจึงถือว่าเป็นการอกคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ซึ่งเป็นคำสั่งใหม่ที่ชอบด้วยกฎหมายแล้ว และเข้าแทนที่คำสั่งเดิมของผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ดังนั้น จึงมีผลให้คำสั่งเดิมถูกเพิกถอนและบังคับใช้คำสั่งใหม่ตามมาตรา 49 วรรคหนึ่ง แห่ง พ.ร.บ.ดังกล่าว

ต่อมา คณะกรรมการดังกล่าวได้จัดทำรายงานผลการสอบสวนคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 4 ต.ค.2565 สรุปความได้ว่า

ผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) ในฐานะที่เป็นประธานคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า เป็นผู้สั่งการให้ผู้เกี่ยวข้องดำเนินโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) โดยมิชอบด้วยระเบียบและกฎหมาย ทั้งยังจงใจเจตนาปล่อยปละละเลยไม่ระงับยับยั้ง หรือกำชับให้ผู้เกี่ยวข้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามระเบียบและกฎหมาย

คณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดพิจารณาแล้วเห็นว่า การกระทำของผู้ฟ้องคดีเป็นการจงใจกระทำละเมิดจนเป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหาย เป็นเงินจำนวน 2,003,770,491.80 บาท เห็นควรให้ผู้ฟ้องคดีรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ในอัตราร้อยละ 20 เป็นเงินจำนวน 400,754,098.36 บาท

โดยผู้ถูกพ้องคดีที่ 1 (รมว.พาณิชย์) ซึ่งเป็นผู้กำกับดูแลหน่วยงานได้พิจารณาและวินิจฉัยสั่งการให้ผู้ฟ้องคดี ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เมื่อวันที่ 17 ต.ค.2565 ทั้งนี้ ตามข้อ 17 แห่งระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

กรณีจึงถือว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 รู้ถึงการละเมิดและรู้ตัวเจ้าหน้าที่ผู้จะพึงต้องใช้คำสินไหมทดแทนแล้วในวันดังกล่าว ด้วยเหตุนี้ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ในฐานะหน่วยงานผู้ได้รับความเสียหาย

จึงชอบที่จะใช้สิทธิเรียกร้องในการออกคำสั่งให้ผู้ฟ้องคดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทนภายในอายุความ 2 ปี นับแต่วันที่หน่วยงานของรัฐรู้ถึงการละเมิดและรู้ตัวเจ้าหน้าที่ผู้จะพึงต้องใช้ค่าสินไหมทดแทน ตามมาตรา 10 วรรคสอง แห่ง พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

กล่าวคือ ภายในวันที่ 17 ต.ค.2567 แต่ทั้งนี้ ต้องไม่เกิน 10 ปี นับแต่วันทำละเมิด ตามมาตรา 448 วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
เมื่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 256/2566 ลงวันที่ 19 ธ.ค.2566 เรียกให้ผู้ฟ้องคดีรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 และผู้ฟ้องคดีได้รับแจ้งคำสั่งดังกล่าวเมื่อวันที่ 20 ธ.ค.2566

ด้วยเหตุที่คำสั่งเรียกให้ผู้ฟ้องคดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เป็นคำสั่งที่มีผลกระทบต่อสภาพแห่งสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดี จึงเป็นคำสั่งทางปกครอง ตามมาตรา 5 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ.2539 คำสั่งดังกล่าวจึงมีผลบังคับผูกพันหรือใช้ยันผู้ฟ้องคดีตั้งแต่ขณะที่ได้รับแจ้ง คือ วันที่ 20 ธ.ค.2566 ตามมาตรา 42 วรรคหนึ่ง แห่ง พ.ร.บ.ดังกล่าว

ประกอบกับคดีนี้ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้ใช้สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากผู้ฟ้องคดี ซึ่งความเสียหายมีสาเหตุมาจากการปฏิบัติหน้าที่ของผู้ฟ้องคดี ซึ่งเป็นประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า ที่มีหน้าที่และอำนาจในการกำกับดูแลโดยทั่วไป ซึ่งกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

กลับละเว้นไม่สั่งการและกำชับให้นำเรื่องเสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า เพื่อพิจารณาเกี่ยวกับการจัดซื้อถุงมือยางดังกล่าว ให้เป็นไปโดยถูกต้อง ผู้ฟ้องคดีจึงเกี่ยวข้องกับโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร)

และมีเหตุอันควรเชื่อว่า ความเสียหายต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 มาจากกรณีการจ่ายเงิน จำนวน 2,000 ล้านบาท ตามสัญญาเลขที่ อคส.ถม. 357/2563 ลงวันที่ 31 ส.ค.2563 ซึ่งถือได้ว่าวันที่ทำสัญญาดังกล่าว คือ วันที่ 31 ส.ค.2563 เป็นวันที่เกิดภาระผูกพันแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ในการชำระเงินค่าผลิตถุงมือยางตามสัญญาให้แก่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด

และเป็นวันที่ผู้ฟ้องคดี ในฐานะผู้บังคับบัญชาได้กระทำละเมิดต่อผู้ถูกพ้องคดีที่ 2 เป็นเหตุให้หน่วยงานได้รับความเสียหายจากการที่ผู้ฟ้องคดีละเลยต่อหน้าที่ ดังนั้น การใช้สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน จึงต้องไม่เกิน 10 ปี นับแต่วันทำละเมิด กล่าวคือ ภายในวันที่ 31 ส.ค.2563

ฉะนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 256/2566 ลงวันที่ 19 ธ.ค.2566 และผู้ฟ้องคดีได้รับแจ้งคำสั่งดังกล่าวเมื่อวันที่ 20 ธ.ค.2566

จึงเป็นการออกคำสั่งทางปกครอง ซึ่งเป็นการใช้สิทธิเรียกร้องให้ผู้ฟ้องคดีชดใช้ค่าสินไหมทดแทนภายในกำหนดระยะเวลา 2 ปี นับแต่วันที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐรู้ถึงการละเมิดและรู้ตัวเจ้าหน้าที่ผู้จะพึงต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนตามมาตรา 12 ประกอบมาตรา 10 และมาตรา 8 แห่ง พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

และเป็นการใช้สิทธิเรียกร้องภายในกำหนดอายุความ 10 ปี นับแต่วันที่ผู้ฟ้องคดีกระทำละเมิดตามมาตรา 448 วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และเมื่อการใช้สิทธิเรียกร้องดังกล่าวอยู่ภายในอายุความ 2 ปีและ 10 ปีดังที่ได้กล่าวมาแล้ว กรณีจึงไม่จำต้องพิจารณาอายุความอาญาที่ยาวกว่าอีกแต่อย่างใด

ส่วนการที่ผู้ฟ้องคดีอ้างว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 11 พ.ค.2564

โดยให้คณะกรรมการที่แต่งตั้งขึ้นดำเนินการสอบสวนและรวบรวมพยานหลักฐานกรณีดังกล่าว ให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลา 60 วัน นับแต่วันที่ประธานกรรมการทราบคำสั่ง แล้วสรุปสำนวนการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด พร้อมเสนอความเห็นต่อผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าเพื่อพิจารณาสั่งการต่อไป

คณะกรรมการ จึงต้องจัดทำรายงานผลการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดและเสนอต่อผู้อำนวยการองค์การคลังสิบค้าอย่างช้าที่สุดภายในวันที่ 11 ก.ค.2564 (หรือในกรณีที่มีการขยายระยะเวลาการพิจารณาและจัดทำรายงานออกไปอีก 30 วัน ซึ่งจะครบกำหนดระยะเวลาการสรุปสำนวนกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดเมื่อวันที่ 10 ส.ค.2564)

ดังนั้น ถือได้ว่าผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้ารู้ถึงการละเมิดและรู้ตัวเจ้าหน้าที่ผู้จะพึงต้องใช้ค่าสินไหมอย่างช้าที่สุดไม่เกินวันที่ 10 ส.ค.2564 แล้ว การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 256/2566 ลงวันที่ 19 ธ.ค.2566 จึงเป็นการออกคำสั่งที่พ้นกำหนดเวลา 2 ปี ตามมาตรา 10 แห่ง พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิด พ.ศ.2539 นั้น

เห็นว่า การกำหนดระยะเวลาในการพิจารณาสอบข้อเท็จจริงของคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดตามข้อ 8 วรรคสี่ แห่งระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

เป็นกรณีที่ให้อำนาจหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาสั่งการโดยกำหนดระยะเวลาเร่งรัดในการปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการซึ่งเป็นผู้ใต้บังคับบัญชา เพื่อการปฏิบัติหน้าที่ในการสอบข้อเท็จจริงตามเป้าหมายด้วยความเรียบร้อย รวดเร็ว และเพื่อไม่ให้เรื่องดังกล่าวขาดอายุความ

หากดำเนินการไม่แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กำหนดอาจต้องรับผิดต่อผู้บังคับบัญชา อันเป็นเรื่องหน้าที่และความรับผิดชอบในการปฏิบัติงานที่ได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชา หรือเป็นมาตรการภายในของฝ่ายปกครองเท่านั้น ข้ออ้างของผู้ฟ้องคดี จึงไม่อาจรับพังได้

@‘ผลสอบฯ’ระบุ‘สุชาติ’ริเริ่ม-‘สั่งการ’จัดซื้อถุงมือยางแสนล้าน

กรณีมีปัญหาที่ต้องพิจารณาต่อมาว่า ผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) กระทำละเมิดต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 หรือไม่ หากกระทำละเมิด ผู้ฟ้องคดีต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เพียงใด

พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ...ข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่า เมื่อครั้งผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) ดำรงตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) ได้ทำสัญญาซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) สัญญาเลขที่ อคส.ถม. 357/2563 ลงวันที่ 31 ส.ค.2563 กับบริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด จากนั้น

ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้อำนวยการการคลังสินค้า ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 11 พ.ค.2564

กรณีผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ตรวจพบว่าในระหว่างปีงบประมาณ พ.ศ.2561 ถึง พ.ศ.2563 ในขณะที่ไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการองค์การการคลังสินค้า

แต่มีการใช้อำนาจผูกพันผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ในกรณีโครงการจัดซื้อและจัดจำหน่ายถุงมือย่าง (ในไตร) โดยผู้รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าตามมาตรา 25 แห่ง พ.ร.ฎ.จัดตั้งองค์การคลังสินค้า พ.ศ.2498 โดยไม่ถูกต้องหรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

คณะกรรมการตั้งกล่าว ได้จัดทำรายงานผลการสอบสวนคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดสรุปความได้ว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้ตกลงทำสัญญาซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) เป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียทาย เนื่องจากเป็นการกระทำโดยไม่มีอำนาจ ไม่ถูกต้องตามระเบียบและกฎหมาย

และผลการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ปรากฎกรณีในทางสอบสวนว่า มีพยานหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่า ผู้ฟ้องคดี ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าในขณะเกิดเหตุ มีพฤติการณ์ในลักษณะตัวการเกี่ยวข้องกับการกระทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

แต่เนื่องจากตามคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 106/2564 ลงวันที่ 11 พ.ค.2564 มีผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าเป็นผู้สั่งแต่งตั้ง ซึ่งผู้อำนวยการมีอำนาจในการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดกับพนักงานองค์การคลังสินค้าที่อยู่ในบังคับบัญชาของผู้อำนวยการเท่านั้น

กรณีประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าหรือกรรมการองค์การคลังสินค้า ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจ นั้น คณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด พิจารณาแล้วเห็นว่า ไม่มีการกำหนดไว้โดยชัดเจนในระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 ว่า ผู้ใดเป็นผู้มีอำนาจแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดในกรณีนี้

ซึ่งข้อ 12 กำหนดให้ หากหัวหน้าหน่วยงานไม่แต่งตั้งหรือแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดโดยไม่เหมาะสม ให้รัฐมนตรีซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาหรือกำกับดูแลหรือควบคุมการปฏิบัติงานของบุคคลดังกล่าว มีอำนาจแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดตามที่เห็นสมควร

ภายหลัง ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ได้มีคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 86.01/2565 เรื่อง แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 31 พ.ค.2565 และคำสั่งองค์การคลังสินค้า ลับ ที่ 154/2565 เรื่อง แก้ไข เพิ่มเติม คำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ลงวันที่ 20 ก.ย.2565

และปรากฏข้อเท็จจริงตามรายงานผลการสอบสวนคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดว่า สัญญาซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) ฉบับลงวันที่ 31 ส.ค.2563 ระหว่างบริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด กับผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 โดยพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ พุทธิยาวัฒน์ เป็นผู้ลงนามในสัญญา ในฐานะรักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า

อันเป็นการตกลงซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) ราคาซื้อกล่องละ 225 บาท จำนวน 500 ล้านกล่อง เป็นเงินจำนวน 112,500 ล้านบาท โดยไม่ได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า

เนื่องจากผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า มีอำนาจในวงเงินครั้งละไม่เกิน 25 ล้านบาท ในกรณีวงเงินเกิน 25 ล้านบาท แต่ไม่เกินวงเงิน 50 ล้านบาท ให้เสนอขออนุมัติต่อประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า และถ้าวงเงินเกิน 50 ล้านบาท ให้เสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า ทั้งนี้ ตามข้อ 3 และข้อ 4 ของข้อบังคับองค์การคลังสินค้า ว่าด้วยการค้าข้าว พืชผล และสินค้าต่างๆ เพื่อการค้าปกติ พ.ศ.2526

อันเป็นการทำสัญญาโดยไม่มีอำนาจตามกฎหมาย และทำให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เสียเปรียบ โดยไม่ส่งร่างสัญญาให้สำนักงานอัยการสูงสุดตรวจพิจารณา ซึ่งมีข้อสัญญาที่กำหนดให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จ่ายเงินค่ามัดจำตามสัญญาให้บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ เป็นเงินจำนวน 2,000 ล้านบาท ภายใน 3 วัน นับถัดจากวันลงนามในสัญญา และได้มีการเบิกจ่ายเงินจำนวนดังกล่าวไป

แต่ข้อสัญญากลับกำหนดให้บริษัทผู้ขายชำระเงินหลักประกันสัญญา 200 ล้านบาท ภายใน 7 วันทำการ นับแต่วันที่ทำสัญญา อันเป็นเวลาภายหลังจากวันที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) จ่ายเงินจำนวน 2,000 ล้านบาทไปแล้ว โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ชำระเงินจำนวนดังกล่าวไปเมื่อวันที่ 2 ก.ย.2563

การดำเนินการในแต่ละขั้นตอน จึงไม่เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับที่กำหนดและมีลักษณะดำเนินการด้วยความเร่งรีบผิดปกติ เป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหายจากการที่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด ไม่คืนเงินจำนวน 2,000 ล้านบาท ดังกล่าว

รวมถึงเสียผลประโยชน์ที่จะได้รับ หากไม่มีการถอนเงินจากบัญชีเงินฝากก่อนครบกำหนดมาเป็นทุนหมุนเวียนสำหรับการทำสัญญาที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายดังกล่าว เป็นเงินจำนวน 3,770,491.89 บาท รวมความเสียหายทั้งสิ้นเป็นจำนวนเงิน 2,003,770,491.80 บาท

คณะกรรมการดังกล่าว พิจารณาข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่ปรากฏสรุปได้ว่า ผู้ฟ้องคดี ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าในขณะนั้น และเป็นผู้สั่งการให้นายเกียรติขจร แซ่ไต่ และพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ พุทธิยาวัฒน์ ดำเนินโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร)

โดยข้อเท็จจริงปรากฏว่า ผู้ฟ้องคดีกล่าวอ้างว่าโครงการดังกล่าว เป็นนโยบายของรัฐมนตรี และขณะนั้นมีผู้ต้องการซื้อถุงมือยางจากผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เป็นจำนวนมาก โดยผู้ฟ้องคดี เป็นผู้ประสานงานและติดต่อทั้งบริษัทที่จะซื้อและบริษัทที่จะขายถุงมือยางให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

คำชี้แจงของนายเกียรติขจร และพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ เชื่อได้ว่า กระบวนการทั้งหมดตั้งแต่การประสานงาน การทำสัญญา การไปตรวจสอบที่ตั้งของบริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด หรือการจัดสรรโควตาการจำหน่ายถุงมือยางให้กับบริษัทที่จะซื้ออยู่ในความรับรู้ของผู้ฟ้องคดี เนื่องจากได้รับการรายงานการดำเนินการจากนายเกียรติขจร และพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ในทุกขั้นตอน

และจากการสอบสวนปรากฏว่า บุคคลภายนอกที่ผู้ฟ้องคดีได้ประสานงานเกี่ยวกับการจัดซื้อ และจำหน่ายถุงมือยางที่มีบทบาทสำคัญในการประสานงานการดำเนินโครงการนี้ คือ นายเอี่ยว (นายศรายุทธ สายคำมี) อีกทั้ง ผู้ฟ้องคดีได้ยอมรับในคำชี้แจงด้วยว่า นายเอี่ยว เป็นบุคคลคนหนึ่งในหลายคนที่เข้ามาติดต่อธุรกิจซื้อขายกับผู้ถูกฟ้องที่ 2 และได้มาพบตน แต่ตามคำชี้แจงของนายเกียรติขจร กลับให้ถ้อยคำว่า นายเอี่ยวไม่เคยเป็นคู่ค้ากับผู้ฟ้องคดีที่ 2 มาก่อน

กรณีจึงเชื่อว่าโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยางเกิดจากการสั่งการของผู้ฟ้องคดี เนื่องจากนายเกียรติขจรให้ถ้อยคำในทำนองว่า พบเจอกับนายเอี่ยวในห้องทำงานของผู้ฟ้องคดีหลายครั้ง และนายเอี่ยวเป็นผู้ที่นำเอกสารตัวอย่างสัญญาต่างๆ มาให้นายเกียรติขจรเพื่อดำเนินการด้วย

นอกจากนี้ พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ได้ชี้แจงสอดคล้องกับนายเกียรติขจรเช่นกันว่า เมื่อวันที่ 22 ก.ค.2563 พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ และนายเกียรติขจรได้ไปพบผู้ฟ้องคดี และพบนายเอี่ยวอยู่ในห้องทำงานของผู้ฟ้องคดีด้วย และอีกหลายเหตุการณ์ที่บุคคลทั้งสองให้ข้อเท็จจริงว่า ได้ไปพบผู้ฟ้องคดีและพบเจอนายเอี่ยว

อีกทั้ง ยังปรากฏข้อพิรุธของผู้ฟ้องคดีที่ยิ่งสนับสนุนให้เห็นว่า ผู้ฟ้องคดีเกี่ยวข้องกับโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยางในครั้งนี้ เนื่องจากเมื่อวันที่ 25 ส.ค.2563 ที่พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ได้ลงนามในสัญญากับบริษัทที่จะซื้อถุงมือยางจากผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จำนวน 3 บริษัท แล้ว

ในวันรุ่งขึ้นก็ปรากฏข้อเท็จจริงตามทางสอบสวน จากเทปบันทึกเสียงการประชุมคณะกรรมการองค์การคลังสินค้าครั้งที่ 5/2563 เมื่อวันที่ 26 ส.ค.2563 และตามคำชี้แจงของพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์

กล่าวคือ พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ได้กล่าวในที่ประชุมในช่วงท้ายของการประชุมที่แสดงให้เห็นว่า ผู้ฟ้องคดีทราบเรื่องเกี่ยวกับโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยางมาก่อน มิเช่นนั้นแล้ว คงจะไม่พูดตอบพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ในทำนองว่า เรื่องนี้เป็นความลับและให้เก็บไว้ก่อน

ประกอบกับ การที่ผู้ฟ้องคดีกล่าวในที่ประชุมว่า หากเป็นอำนาจของฝ่ายบริหาร ก็สามารถดำเนินการไปได้เลยโดยไม่ต้องเสนอคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า ก็สอดรับกับถ้อยคำของนายเกียรติขจรและพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ที่ให้ถ้อยคำสอดคล้องกันว่า ได้ดำเนินการทำสัญญามูลค่า จำนวน 112,500 ล้านบาท ตามสัญญาซื้อขายถุงมือยางเลขที่ อคส.ถม. 357/2563 ลงวันที่ 31 ส.ค.2563 และรายงานให้ผู้ฟ้องคดีทราบ โดยผู้ฟ้องคดียังได้ดำเนินการสั่งการในขั้นตอนการตรวจสอบสินค้าที่จะส่งมอบอีกด้วย

คณะกรรมการพิจารณาจากข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่ปรากฏสามารถรับฟังได้ว่า ความเสียหายเกิดจากกระทำของผู้ฟ้องคดี ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่ย่อมต้องรู้อำนาจหน้าที่ของตนว่า ไม่สามารถดำเนินการใดๆ โดยลำพังได้

การที่ผู้ฟ้องคดีสั่งการให้มีการดำเนินโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ในไตร) จึงเป็นการกระทำไปโดยไม่มีอำนาจตามกฎหมาย แต่อาศัยความเป็นผู้บังคับบับบัญชาที่สามารถให้คุณให้โทษกับพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ และนายเกียรติขจร โดยสั่งการให้ดำเนินการโดยมิชอบด้วยกฎหมาย อันเป็นการก่อให้เกิดการกระทำความผิด

ประกอบกับข้อเท็จจริง รวมถึงการให้ถ้อยคำของพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ และนายเกียรติขจร ที่ให้ถ้อยคำสอดคล้องกันว่า ผู้ฟ้องคดีทราบอยู่แล้วว่า จะมีการทำสัญญาซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) โดยไม่นำเรื่องเสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า

แต่ผู้ฟ้องคดี ซึ่งเป็นประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าที่มีหน้าที่และอำนาจในการกำกับดูแลโดยทั่วไป ซึ่งกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 กลับละเว้นไม่สั่งการและกำชับให้นำเรื่องเสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า เพื่อพิจารณาเกี่ยวกับโครงการจัดซื้อถุงมือยางดังกล่าวให้เป็นไปโดยถูกต้อง ผู้ฟ้องคดี จึงเกี่ยวข้องกับการโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร)

และมีเหตุอันควรเชื่อว่าความเสียหายต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 กรณีการจ่ายเงินค่ามัดจำนวน 2,000 ล้านบาท ตามสัญญาเลขที่ อคส.ถม. 357/2563 ลงวันที่ 31 ส.ค.2563 ตลอดจนการเสียผลประโยชน์ที่ต้องได้รับหากไม่มีการถอนเงินจากบัญชีเงินฝากประจำก่อนครบกำหนดจำนวน 3,770,491.80 บาท จึงมีความเสียหายรวมเป็นเงินทั้งสิ้น จำนวน 2,003,770,491.80 บาท

ดังนั้น ผู้ฟ้องคดี จึงเป็นผู้ริเริ่มโครงการและสั่งการอันเป็นการก่อให้เกิดการกระทำผิด ตลอดจนเป็นผู้ติดต่อประสานงานจัดหาบริษัทเอกชน ทั้งผู้ที่มาเสนอซื้อและผู้ที่มาเสนอขายด้วยตนเอง โดยเจตนาเอื้อประโยชน์ให้แก่บริษัทเอกชนผู้มาเสนอขาย

โดยอาศัยตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า ซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาของพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ และนายเกียรติขจร สั่งการให้ดำเนินการในทุกขั้นตอน อันเป็นการสั่งการลัดขั้นตอนทำให้การดำเนินการเป็นไปด้วยความเร่งรีบ ไม่สามารถดำเนินการได้อย่างถูกต้องตามระเบียบข้อบังคับ ตลอดจนไม่มีการตรวจสอบคุณสมบัติของบริษัทผู้เสนอซื้อและเสนอขายก่อนดำเนินการแต่อย่างใด

ซึ่งก่อนที่พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ จะทำสัญญาเพื่อจ่ายเงิน จำนวน 2,000 ล้านบาท ให้แก่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด ผู้เสนอขายนั้น พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ก็ได้รายงานให้ผู้ฟ้องคดีรับรู้แล้ว ทั้งที่ผู้ฟ้องคดีรู้ดีว่าพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ไม่มีอำนาจจ่ายเงินจำนวน 2,000 ล้านบาทได้ และรู้ดีว่าเป็นการกระทำที่มิชอบด้วยระเบียบ ข้อบังคับ และข้อกฎหมาย

แต่กลับจงใจเจตนาปล่อยปละละเลยไม่ระงับยับยั้ง หรือกำชับให้ปฏิบัติให้ถูกต้องตามระเบียบข้อบังคับก่อน ทั้งยังเร่งรัดให้ดำเนินการต่อไปอีก อันเป็นการก่อให้ผู้ใต้บังคับบัญชาไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบ

ได้แก่ การใช้อำนาจอนุมัติของผู้อำนวยการเกินวงเงินที่กำหนดไว้ตามข้อ 3 และข้อ 4 ของข้อบังคับองค์การคลังสินค้าว่าด้วยการค้าข้าว พืชผล และสินค้าต่างๆ เพื่อการค้าปกติ พ.ศ.2522 การดำเนินการจัดซื้อสินค้าไม่เป็นไปตามข้อ 6 และข้อ 7 แห่งระเบียบขององค์การคลังสินค้า ว่าด้วยการจัดซื้อสินค้าเพื่อการค้าปกติ พ.ศ.2561

การจัดทำสัญญา โดยไม่ได้ดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 1 ก.ย.2535 เกี่ยวกับหลักเกณฑ์การส่งร่างสัญญาให้สำนักงานอัยการสูงสุดตรวจพิจารณา การจ่ายเงินโดยไม่ปฏิบัติตามข้อ 10 ของข้อบังคับองค์การคลังสินค้าว่าด้วยการรับจ่ายและเก็บรักษาเงิน พ.ศ.2518 และการถอนเงินจากบัญชีเงินฝากประจำโดยไม่ได้ปฏิบัติตามข้อ 9 แห่งระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการบัญชีและการเงินของรัฐวิสาหกิจ พ.ศ.2548

@ศาลฯชี้‘อดีตปธ.อคส.’กระทำผิดทางละเมิดต้องชดใช้สินไหมฯ

เมื่อได้พิจารณาจากข้อเท็จจริงดังกล่าว และพยานหลักฐานในสำนวนคดีแล้ว

เห็นว่า กรณีโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) ระหว่างผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (องค์การคลังสินค้า) กับ บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด โดยตกลงซื้อขายถุงมือยาง (ไนไตร) ราคาซื้อกล่องละ 225 บาท จำนวน 500 ล้านกล่อง เป็นเงินจำนวน 112,500 ล้านบาท โดยไม่ได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า

โดยผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า มีอำนาจในการอนุมัติวงเงินครั้งละไม่เกิน 25 ล้านบาท ในกรณีวงเงินเกิน 25 ล้านบาท แต่ไม่เกินวงเงิน 50 ล้านบาท ให้เสนอขออนุมัติต่อประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า และถ้าวงเงินเกิน 50 ล้านบาท ให้เสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้า ทั้งนี้ ตามข้อ 3 และข้อ 4 ของข้อบังคับองค์การคลังสินค้า ว่าด้วยการค้าข้าว พืชผล และสินค้าต่างๆ เพื่อการค้าปกติ พ.ศ.2526 อันเป็นการทำสัญญาโดยไม่มีอำนาจตามกฎหมาย

อีกทั้ง ยังทำให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 เสียเปรียบ เนื่องจากไม่ส่งร่างสัญญาให้สำนักงานอัยการสูงสุดตรวจพิจารณา ซึ่งสัญญาดังกล่าวมีข้อสัญญาที่กำหนดให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จ่ายเงินค่ามัดจำให้แก่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด เป็นเงิน จำนวน 2,000 ล้านบ่าท ภายใน 3 วัน นับถัดจากวันลงนามในสัญญา ซึ่งได้มีการเบิกจ่ายเงิน จำนวนดังกล่าวไปแล้ว

แต่ข้อสัญญากลับกำหนดให้บริษัทผู้ขายชำระเงินหลักประกันสัญญา จำนวน 200 ล้านบาท ภายใน 7 วันทำการ นับแต่วันที่ทำสัญญา อันเป็นเวลาภายหลังจากวันที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จ่ายเงินจำนวน 2,000 ล้านบาทไปแล้ว

การดำเนินการในแต่ละขั้นตอนจึงไม่เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับที่กำหนดและมีลักษณะดำเนินการด้วยความเร่งรีบผิดปกติ เป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหายจากการที่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด ไม่คืนเงินเงินมัดจำ จำนวน 2,000 ล้านบาท ดังกล่าว

รวมถึงเสียผลประโยชน์ที่จะได้รับ หากไม่มีการถอบเงินจากบัญชีเงินฝากประจำก่อนครบกำหนดมาเป็นทุนหมุนเวียนสำหรับการทำสัญญาที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายดังกล่าว เป็นเงินจำนวน 3,770,491.80 บาท รวมความเสียหายทั้งสิ้นจำนวน 2,003,770,491.80 บาท

แม้ผู้ฟ้องคดีอ้างว่า ผู้ฟ้องคดี ในฐานะประธานกรรมการองค์การคลังสินค้าไม่มีส่วนเกี่ยวข้องในการดำเนินโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยางของผู้ถูกฟ้องคดีที่ดีที่ 2 แต่อย่างใด ทั้งในเรื่องการสั่งการและการสนับสนุน

เนื่องจากผู้ฟ้องคดีในฐานะประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า มีหน้าที่ในการบริหารเชิงนโยบายและคอยติดตามกำกับดูแลภาพรวมของกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 และดำเนินกิจการให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2

ดังนั้น การจัดทำโครงการต่างๆ ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จึงเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติงานที่รับผิดชอบจะต้องเขียนแผนงานโครงการขึ้นมาก่อน เพื่อให้ผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้าหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายพิจารณาอนุมัติสั่งการ และผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้านำแผนงานโครงการดังกล่าวเสนอต่อคณะกรรมการองค์การคลังสินค้าให้ความเห็นชอบ

แต่โครงการดังกล่าวยังอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน โดยพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ พุทธิยาวัฒน์ รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การคลังสินค้า ยังไม่เคยนำมาเสนอคณะกรรมการองค์การคลังสินค้าพิจารณาให้ความเห็นชอบ ผู้ฟ้องคดีจึงไม่อาจรับรู้ถึงความจงใจแสวงหาประโยชน์ที่มีควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายของผู้กระทำผิดในระดับปฏิบัติการได้

และผู้ฟ้องคดีในฐานะประธานคณะกรรมการองค์การคลังสินค้าไม่มีอำนาจหน้าที่ในการเสนอโครงการหรือเบิกจ่ายเงิน และอนุมัติเบิกจ่ายเงินตามโครงการจัดซื้อหรือจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) แต่อย่างใด กรณีจึงไม่ใช่การที่ผู้ฟ้องคดีจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงในอันที่จะต้องรับผิดตามคำสั่งของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ก็ตาม

แต่เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏในชั้นคณะกรรมการข้อเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด และรายงานการไต่สวนของคณะกรรมการป้องกันและปรามปรามการทุจริตแห่งชาติในทำนองเดียวกันว่า ผู้ฟ้องคดี เป็นผู้สั่งการให้นายเกียรติขจร แซ่ไต่ และพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ พุทธิยาวัฒน์ ดำเนินการโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร)

โดยผู้ฟ้องคดีเป็นผู้ประสานงานและติดต่อทั้งบริษัทที่จะซื้อและบริษัทที่จะขายถุงมือยางให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ซึ่งจากคำชี้แจงของนายเกียรติขจร และพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์

เชื่อได้ว่า กระบวนการทั้งหมด ตั้งแต่การประสานงาน การทำสัญญา การไปตรวจสอบที่ตั้งของบริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด หรือการจัดสรรโควตาการจำหน่ายถุงมือยางให้แก่บริษัทที่จะซื้อ ล้วนอยู่ในความรับรู้ของผู้ฟ้องคดี เนื่องจากได้รับการรายงานการดำเนินการ จากนายเกียรติขจรและพันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ ในทุกขั้นตอน

และจากการสอบสวนปรากฏว่า ยังมีบุคคลภายนอกที่ผู้ฟ้องคดีได้ประสานงานเกี่ยวกับการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยางที่มีบทบาทสำคัญในการประสานงานอีกด้วย

นอกจากนี้ ยังปรากฏข้อเท็จจริงว่าผู้ฟ้องคดี เป็นผู้สั่งการให้พันตำรวจเอก รุ่งโรจน์ และนายเกียรติขจร ดำเนินการให้มีการประชุมคณะกรรมการพิจารณาการนำเงินไปลงทุน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อนำเงินของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ที่ได้ฝากประจำไว้ยังสถาบันการเงินไปจ่ายเป็นเงินล่วงหน้าให้แก่บริษัท การ์เดียนโกลฟส์ จำกัด จำนวน 2,000 ล้านบาท

อีกทั้ง ผู้ฟ้องคดียังได้สั่งการในการประชุมคณะอนุกรรมการพัฒนาสินทรัพย์ ครั้งที่ 3/2563 เมื่อวันที่ 8 ก.ย.2563 ให้ฝ่ายเลขานุการฯจัดเตรียมคลังสินค้า หลังที่ 1 คลังราษฎร์บูรณะ จำนวน 2,400 ตารางเมตร ไว้รองรับโครงการถุงมือยาง โดยให้ประสานงานกับนายเกียรติขจร จึงแสดงให้เห็นว่า ผู้ฟ้องคดีรับรู้รับทราบและได้ร่วมสั่งการให้ดำเนินการโครงการดังกล่าวมาตั้งแต่ต้น

ทั้งยังเป็นการสั่งการให้ผู้ใต้บังคับบัญชาดำเนินโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) อย่างเร่งรีบ รวบรัด และลัดขั้นตอน อันเป็นการก่อให้ผู้ได้บังคับบัญชาไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบ ข้ออ้างของผู้ฟ้องคดีจึงไม่อาจรับฟังได้

ดังนั้น การที่ผู้ฟ้องคดี ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมการองค์การคลังสินค้า ซึ่งมีอำนาจ และหน้าที่วางนโยบายและควบคุมดูแลโดยทั่วไปซึ่งกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 รวมทั้งดำเนินกิจการตามวัตถุประสงค์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ตามมาตรา 17 ประกอบมาตรา 6 และมาตรา 7 แห่ง พ.ร.ฎ.จัดตั้งองค์การคลังสินค้า พ.ศ.2498 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

แต่ผู้ฟ้องคดี (นายสุชาติ เตชจักรเสมา) กลับกระทำการโดยละเว้นไม่สั่งการและกำชับให้ผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติหน้าที่ให้ถูกต้องตามระเบียบและกฎหมาย ทั้งยังมีพฤติการณ์เป็นผู้สั่งการให้ดำเนินการจัดซื้อและจัดจ้างโดยไม่ชอบด้วยระเบียบและกฎหมายดังกล่าว ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จึงเป็นการปฏิบัติหน้าที่โดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงเป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ได้รับความเสียหาย

การกระทำของผู้ฟ้องคดีจึงถือว่าเป็นการกระทำละเมิดต่อผู้ถูกพ้องคดีที่ 2 ตามมาตรา 420 แห่งประมวลกฎหมายและพาณิชย์ ผู้ฟ้องคดีจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ตามมาตรา 10 วรรคหนึ่ง ประกอบกับมาตรา 8 วรรคหนึ่ง แห่ง พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

เหล่านี้เป็นสาระสำคัญของคำวินิจฉัยของศาลปกครองกลางใน ‘ส่วนแรก’ ซึ่งศาลฯวินิจฉัยว่า นายสุชาติ เตชจักรเสมา ขณะดำรงตำแหน่งประธาน อคส. ได้กระทำละเมิด มีพฤติการณ์เป็นผู้สั่งการให้ดำเนินการจัดซื้อและจัดจ้างโครงการจัดซื้อและจำหน่ายถุงมือยาง (ไนไตร) จนสร้างความเสียหายให้แก่ อคส. เป็นเงินกว่า 2 พันล้านบาทเศษ!

อ่านประกอบ :

#กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage